Każdy z nas może przedłużyć sobie młodość. I nie potrzebne są do tego drogie kosmetyki czy kosztowne zabiegi. Marchew, szpinak czy brokuły zawierają w sobie czynniki zwane antyoksydantami (przeciwutleniaczami), które według badań mogą być potężną bronią w walce ze skutkami starzenia.
O roli przeciwutleniaczy i o to, czy można opóźnić proces starzenia zapytamy
Agatę Szczerkowską - doradcę żywieniowego, dietetyka, która pracuje w Centrum Dietetyki Żywienia i Zdrowia www.jemzdrowo.plJaka jest rola przeciwutleniaczy?Należałoby zacząć od wyjaśnienia terminu wolnych rodników. Są to bardzo małe cząsteczki, które straciły jeden lub więcej elektronów i ze wszystkich sił starają się go odzyskać. W tym celu zabierają go z cząsteczek w zdrowych tkankach. Antyoksydanty (czyli przeciwutleniacze) to właśnie takie produkty, które pomagają unieszkodliwić działanie wolnych rodników.
Już w starożytności, kiedy jeszcze nie wiedziano o istnieniu tlenu, uważano powietrze za główny powód np. psucia się żywości. Od stuleci opracowywano więc różne metody konserwacji m. in. pożywienia. Podobnie rzecz ma się z naszym organizmem. On także, mówiąc brutalnie "psuje się" z podobnych przyczyn.
Można powiedzieć, że się utleniamy?Właśnie tak - utleniamy się, lub inaczej "rdzewiejemy". Taką hipotezę, w ogromnym uproszczeniu oczywiście, wyraża wielu badaczy. U podstaw chorób degeneracyjnych, nowotworów, układu krążenia, zmian zwyrodnieniowych stawów i innych chorób przewlekłych: cukrzycy, parkinsonizmu, przewlekłych stanów zapalnych leżą te same mechanizmy, z powodu których jełczeje np. tłuszcz - jakkolwiek by to nie zabrzmiało. Jednym z powodów tych przemian jest tlen.
Co zatem można zrobić skoro bez tlenu nie ma życia?Tlen, który jest niezbędny do życia, jednocześnie przyczynia się do starzenia i skracania naszego życia. Najlepszym tego przykładem są niechciane przez nikogo zmarszczki. Inny przykład: wystarczy zostawić na kilka dni przekrojone jabłko: najpierw ściemnieje, później się popsuje, a na koniec wyschnie. Jest jednak nadzieja - jeśli skropimy jabłko sokiem z cytryny wstrzymamy nieco ten proces. Podobne zjawiska zachodzą wewnątrz nas.
Co zatem możemy zrobić?Mamy 2 linie obrony. Pierwsza to nasza genetyka, na którą nie mamy większego wpływu. Druga to styl życia. I na ten czynnik mamy już bardzo duży wpływ. Niezwykle ważną rolę odgrywa tutaj odżywianie. Naszą bronią przed szybszym "utlenianiem się" są antyoksydanty, które zawarte są w pożywieniu. Dobre nawyki żywieniowe są jednym z najlepszych środków zaradczych na przedwczesną starość i wiele chorób. Mają one ogromny wpływ na układ odpornościowy, a tym samym długość i jakość naszego życia.
W jakich produktach znajdziemy antyutleniacze?Cennym źródłem jest codziennie spożywana herbata. Najwięcej antyutleniaczy mają herbaty: zielona i czarna. Poza tym kapusty, szczególnie włoska, a także fasola, brokuły, cykoria i seler. Źródłem antyutleniaczy, już nie tak wartościowych, ale także wartych uwagi są pomidory, papryka (szczególnie czerwona), bób, truskawki, jabłka, winogrona czy sok pomidorowy.
Nie zapominajmy także o zielonych dodatkach do sałatek. Najbogatszym źródłem flawonów jest zielona pietruszka i tymianek, które oprócz smakowych mają także walory zdrowotne. Mleko sojowe i tofu także zawiera znaczną ilość antyoksydantów. Cennym źródłem jest też czerwone wino.
I tutaj dochodzimy do słynnego francuskiego paradoksu?Tak. Francuzi rzeczywiście dzięki dużemu spożyciu czerwonego wina rzadko cierpią na choroby układu krążenia, ale każdy kij ma 2 końce. Częstotliwość występowania marskości wątroby jest tam znacznie wyższa niż w innych krajach.
A witaminy antyoksydacyjne - gdzie je znaleźć?Bardzo ważną witaminą zapobiegającą naszemu przedwczesnemu "utlenianiu się" jest witamina E. Znajdziemy ją w olejach roślinnych (szczególnie słonecznikowym), ale także w sojowym i kukurydzianym z kiełków pszennych. Inne źródła to szpinak, awokado i brokuły.
A witamina C?To bardzo ważna witamina antyoksydacyjna, szczególnie ważna dla wyglądu naszej skóry, choć oczywiście nie tylko. Znajdziemy ją w czarnych porzeczkach, kiwi, czerwonej papryce i brukselce. Nie zapominajmy też o beta-karotenie, którego najwięcej znajduje się w szpinaku, morelach oraz brzoskwiniach. Ważną rolę spełnia także selen, który znajdziemy w nasionach słonecznika, orzechach brazylijskich i pieczarkach.
Poproszę o krótkie podsumowanieUrozmaicenie codziennego talerza jest najlepszym sposobem na dostarczenie sobie przeciwutleniaczy. Codziennie powinniśmy wypijać 2 filiżanki herbaty, oraz jeść popularne warzywa i owoce, szczególnie sezonowe. To najprostszy i najskuteczniejszy sposób na opóźnienie procesu starzenia. Niestety, nie da "jeść zdrowo" z doskoku, trzeba to robić codziennie.
Dziękuję za rozmowę.
Po dodatkowe informacje zapraszamy do Centrum Dietetyki Żywienia i Zdrowia w Sopocie,
www.jemzdrowo.pl
Filmy