Choć do naszej dyspozycji jest wiele bezpłatnych programów profilaktyki zdrowotnej, korzysta z nich mniej niż połowa uprawnionych osób. Wynika to zarówno z niewiedzy, po części z lenistwa, jak i paradoksalnie ze strachu przed chorobą. Trochę też to wynik tego, że lekarze rzadko przypominają nam o profilaktyce zdrowotnej jeśli ich o to sami nie spytamy.
tak, badam się regularnie i pilnuję terminów
36%
tak, ale o większości z wymienionych w tekście programów pierwszy raz słyszę
15%
tak, ale tylko wtedy, gdy zaleci mi to lekarz pierwszego kontaktu
12%
nie, lepiej nie wywoływać wilka z lasu
7%
nie, bo nie wiem, jakie mam prawa jako pacjent
20%
nie, mój lekarz mówi, że na to za wcześnie
10%
Zdrowie to temat, który towarzyszy nam na większości spotkań towarzyskich, przewija się w kolejkach na poczcie, a także stanowi doskonały punkt zaczepienia przy przypadkowym spotkaniu na ulicy. O dolegliwościach lubimy opowiadać, na służbę zdrowia ponarzekać, ale już dbać o zdrowie zazwyczaj nam się... nie chce. Żeby to ułatwić, sprawdziliśmy jakie badania refundowane przez NFZ nam przysługują i gdzie szukać informacji o innych dostępnych programach profilaktyki zdrowotnej.
Program profilaktyki raka piersi (mammografia)To badanie kobiety w wieku 50-69 lat powinny wykonywać do dwa lata. Wyjątkiem są kobiety obciążone tzw. czynnikami ryzyka (rak piersi wśród członków rodziny, mutacja genów BRCA1 lub BRCA2, nie miały wcześniej stwierdzonej zmiany nowotworowej piersi o charakterze złośliwym), które otrzymały wskazania do wykonania powtórnego badania po 12 miesiącach.
Niestety, choć to badanie jest powszechnie dostępne z zaproszenia na mammografię korzysta zaledwie 40 proc. kobiet.
Program profilaktyki raka szyjki macicy (cytologia)Refundowane badanie co trzy lata mogą wykonać kobiety w wieku 25-59 lat. Panie z grupy ryzyka (zakażenie wirusem HIV, przyjmujące leki immunosupresyjne, zakażone HPV - typem wysokiego ryzyka) badanie to powinny wykonywać co 12 miesięcy.
Zarówno na mammografię, jak i na cytologię można zgłaszać się bez skierowania. Potrzebny będzie jedynie dokument potwierdzający, że osoba jest ubezpieczona w NFZ. Na to badanie zgłasza się jedynie 30 proc. uprawnionych kobiet. Niestety rak szyjki macicy, który nie budzi już strachu w większości europejskich państw, w Polsce wciąż zbiera śmiertelne żniwo.
Program profilaktyki gruźlicyAdresatami tego programu są osoby, które ukończyły 18 lat i nie chorowały dotąd na gruźlicę, natomiast ich warunki życiowe mogą wpływać na wystąpienie choroby. Dotyczy to szczególnie osób niepełnosprawnych, obciążonych długotrwałą chorobą, narkomanów i alkoholików, a także osób bezdomnych. Na badanie powinny także zgłosić się osoby, które miały bezpośredni kontakt z chorym na gruźlicę.
Program badań prenatalnychBezpłatne badania prenatalne przysługują ciężarnym, które mają 35 i więcej lat oraz do tych, które znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka wystąpienia wad genetycznych płodu. Skierowanie na bezpłatne badanie wystawia lekarz specjalista: ginekolog lub położnik.
Przeprowadzić to badanie odpłatnie mogą wszystkie kobiety, a lekarz nie ma prawa odmówić jego wykonania.
Program profilaktyki chorób układu krążeniaJeśli w bieżącym roku kończysz 35, 40, 45, 50, lub 55 lat i masz swojego lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, nie miałeś dotąd rozpoznanej choroby układu krążenia, a w ciągu ostatnich pięciu lat nie wykonywałeś badań w ramach tego programu, a przy tym jesteś obciążony choć jednym z czynników ryzyka, poproś lekarza o objęcie cię tym programem. Czynniki ryzyka to: nadciśnienie tętnicze, podwyższony cholesterol, palenie tytoniu, siedzący tryb życia i brak ruchu, nadwaga i otyłość, upośledzona tolerancja glukozy, wzrost stężenia fibrynogenu, wzrost stężenia kwasu moczowego, nadmierny stres, nieracjonalne odżywianie, płeć męska, obciążenia genetyczne.
Program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym POChP)Z badania powinni skorzystać palacze, którzy skończyli 18 lat, a także kobiety i mężczyźni w wieku 40-65 lat, którzy nie mieli wykonywanych badań spirometrycznych w ramach tego programu w ciągu ostatnich trzech lat.
Projekt ...liczy się każdy oddechCelem projektu jest dotarcie z informacją na temat zagrożenia astmą i przewlekłą obturacyjną chorobą płuc do jak największej liczby osób.
Szczegółowe informacje na temat wszystkich wymienionych programów oraz wykaz placówek posiadających kontrakty z NFZ znajdują się na stronie Zintegrowanego Informatora Pacjenta oraz na stronie centrali NFZ.
Programy badań profilaktycznych (m.in. w kierunku osteoporozy, raka prostaty, raka jelita grubego itp.) realizują także samorządy z własnych środków. Warto sprawdzać na stronach swoich miast, jaki program przysługuje nam w danym roku. Korzystajmy z tych udogodnień, bo wczesne wykrycie znacząco zwiększa nasze szanse w walce z chorobą.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy