Żałoba może mieć różne kolory, od bieli, poprzez fiolet, do czerni. Wszyscy jednak podobnie przeżywamy ból po stracie bliskiej osoby, a czas potrzebny do pogodzenia się z jej odejściem dla każdego jest indywidualny.
tak, pod postacią czarnego ubioru i powstrzymania się od imprez oraz używek
7%
tak, ale tylko przez noszenie czarnych ubrań
2%
tak, ale tylko przez powściągliwość w imprezach i różnych formach rozrywki
4%
to indywidualna sprawa i każdy powienien robić tak, jak czuje
79%
nie, po co umartwiać się nad czymś, czego nie jesteśmy w stanie zmienić
8%
Żałoba, pozornie prosty do określenia proces, to wielopłaszczyznowe zjawisko, przejawiające się zarówno w zachowaniu, jak i ubiorze. W Iranie kolorem żałoby jest niebieski, na Dalekim Wschodzie biały, w południowej Afryce czerwień, a wdowy z Tajlandii ubierają się na fioletowo. W większości kultur wśród żałobników dominuje jednak czerń, także u nas, choć w starej tradycji słowiańskiej można doszukać się białych elementów ubioru (np. wdowie czepce).
Różne są także zwyczaje związane z żałobą, w zależności od religii, jaką się wyznaje. Przyjęło się, że u chrześcijan żałoba trwa rok, choć w dużej mierze uzależnione jest to od powinowactwa z daną osobą. U żydów minimum 7 dni, podczas których nie można słuchać muzyki, golić się czy pracować. U muzułmanów przygotowuje się m.in. sadogę - jałmużnę, do rozdawania której zobowiązany jest każdy wierzący. Zwyczaj ten nakazuje obdarowywać rodzinę w dzień pogrzebu i 40 dni po nim. Ciało składane jest do grobu bez trumny, na prawym boku z twarzą zwróconą w stronę Mekki.
Mimo wielu różnic, faktem jest, że wszystkich żałobników łączy ból po stracie bliskiej osoby, ból nazywany żałobą.
- Ważne, abyśmy mogli przeżywać ją w zgodzie ze swoimi uczuciami - radzi
Aleksandra Hamerska, psycholog z
Centrum Ekspresja. -
Uczucia te mogą się zmieniać w zależności od tego, w jakiej fazie żałoby jesteśmy. Możemy wyróżnić pięć takich faz. Pierwsza faza to szok i zaprzeczenie, gdzie informacja o śmierci jest dla nas czymś nierealnym, w związku z tym rzadko towarzyszy nam płacz, a powinności pogrzebowe realizujemy automatycznie. Drugą fazą jest dezorganizacja zachowania, gdzie napotykamy trudności w funkcjonowaniu w życiu codziennym, czujemy strach i przerażenie oraz często izolujemy się od innych. Następną fazą jest złość i bunt na wszystkich i wszystko, również na osobę, która od nas odeszła. Kolejną fazą jest smutek, który może przerodzić się w depresję. Nasze myśli koncentrują się wyłącznie na zmarłej osobie oraz na bezsensie życia. Ostatnią fazą przeżywania żałoby jest pogodzenie się ze stratą i zaakceptowanie nowej rzeczywistości oraz przyszłości bez niej. Czas trwania każdej z tych faz jest kwestią indywidualną, zależy od tego, jakie więzi z tą osobą nas łączyły, a przejście przez każdą z nich pozwala nam pożegnać się i w przyszłości bez bólu i żalu wracać do niej wspomnieniami.
- To, w jaki sposób przeżywamy żałobę (czy łagodnie czy nie) jest kwestią indywidualną - uważa Hamerska. -
Ważne jest, aby pozwolić sobie przejść przez wszystkie jej fazy i nazwać uczucia nam towarzyszące. Bagatelizowanie problemu może mieć swoje konsekwencje psychologiczne, które w skrajnych przypadkach może przyjąć patologiczne formy przeżywania czyjejś śmierci, tj. zablokowanie reakcji żałoby, opóźnienie reakcji żałoby oraz przerwanie żałoby w czasie jej trwania i związanych z tym zakłóceń interakcji społecznych. Potrzebna może być tu pomoc psychologiczna, a w skrajnych przypadkach pomoc farmakologiczna.Dlatego warto zadbać o swoje zdrowie psychiczne podczas żałoby.
- Jeśli reakcja depresyjna przekracza możliwości kompensacyjne, to dochodzi do dezorganizacji życia - uważa
Piotr Pankiewicz, specjalista psychiatra, ordynator Dziennego Oddziału Nerwic Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego. -
Wtedy potrzebna jest pomoc specjalisty. Jeśli rozwinie się depresja, to potrzebne jest leczenie, którego "normalna" żałoba nie wymaga. W przypadku epizodu depresyjnego powinno się stosować przynajmniej łagodne leki przeciwdepresyjne. Ogromne znaczenie ma wysłuchanie osoby w żałobie. Słowa pocieszenia w takich momentach zwykle brzmią sztucznie i rzadko przynoszą ulgę. Dla osoby w żałobie ważne jest, że nie jest z tym cierpieniem sama, że są osoby, które łączą się z nią w bólu i współczują. To pomaga przetrwać ten niejednokrotnie niezwykle trudny czas.Przyspieszenie przechodzenia z jednej fazy żałoby do drugiej może pomóc przeżywanie jej zbiorowo.
- Dlaczego? Ponieważ są wokół nas wspierające osoby, przy których czujemy się bezpiecznie - uzasadnia Hamerska. -
Współodczuwanie z innymi uczuć, jakie im towarzyszą ma pozytywne znaczenie dla towarzyszących, ze względu na bycie pomocnym oraz ćwiczenie empatii, a dla przeżywających żałobę uzewnętrznienie towarzyszących uczuć pozwala na zrozumienie rzeczywistości i otrzymanie wsparcia emocjonalnego dzięki poczuciu wspólnoty.Szukasz psychologa w Trójmieście? Skorzystaj z katalogu Trojmiasto.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy