Porada dietetyka. Jaki jogurt jest dla nas najlepszy?

Jogurt to nie tylko pyszna przekąska, którą można podać z owocami, ale także źródło cennego białka, wapnia i witamin z grupy B. Znano go już w starożytności i bardzo ceniono za dobroczynny wpływ na zdrowie i urodę. Co więcej, uważano, że jest eliksirem młodości

.

Zapraszamy na kolejne porady, udzielane naszym czytelnikom przez mgr Annę Słomkowską z Poradni Dietetycznej Vita-Clinic.

Dziś sklepy oferują nam wiele rodzajów jogurtów i każdy uważany jest za "zdrowy i najlepszy". Jednak czy to prawda?

Co to jest jogurt?

Jogurt obok kefiru, maślanki i mleka acydofilnego należy do tzw. fermentowanych produktów mlecznych. Jogurt powstaje w procesie fermentacji mleka pasteryzowanego głównie przy użyciu bakterii Lactobacillus bulgaricus i Streptococcus thermophilus, niekiedy wzbogaca się go o szczepy Lactobacillus acifophilus i bifidobakterie. Od rodzaju użytych szczepów zależy konsystencja i naturalny smak jogurtu. Podczas procesu fermentacji powstaje kwas mlekowy, który jest naturalnym konserwantem jogurtu, uniemożliwia bowiem namnażanie się bakterii powodujących psucie się produktu. Dzięki dodatkom spożywczym w sprzedaży dostępne są jogurty w różnych wersjach i smakach.

Jaki ma wpływ na organizm?
Wszechobecne hasła reklamujące jogurt, mówią dziś o jego właściwościach uodparniających i regulujących trawienie. Skąd taka teoria? Otóż, jogurty zawierają znaczne ilości wapnia, fosforu, magnezu, białka i witamin z grupy B. Jednak to bakterie probiotyczne głównie decydują o jego prozdrowotnych właściwościach.

Probiotyki to "przyjazne bakterie", które występują w przewodzie pokarmowym. Dbając o właściwą florę bakteryjną jelit pomagają trawić i przyswajać pokarm, zwiększać odporność organizmu, zapobiegać rozwojowi grzybów. Ze względu na obecność dobroczynnych bakterii i wapnia, jogurt szczególnie powinny spożywać osoby z:

- nietolerancją laktozy (laktoza to cukier mleczny) - dzięki bakteriom probiotycznym wytwarzany jest enzym laktaza, który pomaga trawić cukier mleczny. A zatem osoby, których organizm naturalnie nie rozkłada laktozy, ponieważ nie wytwarza tego enzymu mogą bezpiecznie spożywać jogurty i inne mleczne produkty fermentowane. Pamiętajmy, ze z wiekiem obniża się sprawność trawienia laktozy, a zatem jogurty powinny zagościć w naszym menu na stałe.

- dolegliwościami takimi jak biegunki i zaparcia - w tych przypadłościach zostaje znacznie zaburzona flora bakteryjna, dlatego należy pomagać sobie spożywając jogurty naturalne. Biegunki mogą mieć również charakter poantybiotykowy, stąd lekarze bardzo często przepisują oprócz antybiotyku, suplementy zawierające bakterie kwasu mlekowego (naturalnie występujących właśnie w jogurtach).
- obniżoną odpornością organizmu - bakterie mlekowe uczestniczą w stymulowaniu systemu odpornościowego w organizmie poprzez wzmaganie wzrostu białych ciałek krwi.

- osteoporozą lub ryzykiem tej choroby - jogurt źródło białka i wapnia.

- nadwagą i otyłością - jogurt naturalny dostarcza sporo cennego białka, mało tłuszczu i węglowodanów, może być lekkostrawna przekąską i świetnym zamiennikiem słodkich deserów.

Jogurt naturalny, owocowy, z ziarnami.... Który wybrać?
Nie będzie zaskoczenia jeśli napiszę, że najlepiej naturalny - bez barwników, słodzików lub cukru i innych dodatków smakowych.

Osoby, które dbają o linię, mają nadwagę, otyłość lub chorują na cukrzycę nie powinny spożywać jogurtów smakowych w dużych ilościach. Znacznie bezpieczniej jest zmieszać jogurt naturalny np. z owocami, ziarnami lub musli i otrzymać pyszny deser lub posiłek. W takiej sytuacji możemy być pewni, że nie zawiera on białego cukru (o ile go oczywiście nie dosypiemy), zyskał więcej witamin oraz zawiera błonnik.

Należy pamiętać, że owocowe wersje jogurtów mogą mieć bardzo różny skład. Wszystko zależy od producenta i jego uczciwości. Część z nich może mieć mniejszą wartość żywieniową poprzez duży dodatek skrobi lub żelatyny jako zagęstnika, mleka w proszku, cukru, barwinków i aromatów owocowych. I taki produkt, poza kolorowym i bardzo sugestywnym opakowaniem, nie jest np. jogurtem z truskawkami, czasami nawet trudno go nazwać jogurtem truskawkowym, a pozostaje mlecznym produktem o smaku truskawkowym.

Wybierając jogurt w sklepie zwróćmy uwagę na zwartość tłuszczu:
- naturalne jogurty zwierają od 2 do 3,5 g/100 g,
- wersje odtłuszczone ok.1 g/100 g,
- węglowodany w jogurtach naturalnych to od 4-6,5 g/100 g,
- węglowodany w jogurtach owocowych lub z ziarnami nawet do 16 g/100!

Jeśli nie jesteśmy na "ścisłej diecie" lub spożywamy jogurty tylko od czasu do czasu wybierzmy wersje normalne, a nie odtłuszczone. Tłuszcz zawarty w jogurtach jest bardzo dobrze tolerowany przez organizm, jest również nośnikiem cennych witamin rozpuszczalnych w tłuszczach jak A, D, E, K.

W sklepie
Pierwszą informacją, którą należy sprawdzić przy zakupie jest termin ważności. W przypadku jogurtów będzie on określony "terminem przydatności do spożycia" lub słowami "należy spożyć do..."

Zawsze należy przeczytać jakie szczepy bakterii zostały użyte do jego produkcji (ich zawartość powinna być nie mniejsza niż 10 mln komórek na 1 ml), jaka jest zawartość węglowodanów (tym cukru), czy zawiera słodziki (niebezpieczne dla osób np. z fenyloketonurią). Poza tym zwróćmy uwagę na warunki w jakich jest przechowywany. Może zdarzyć się tak, że lodówka w sklepie jest odłączona, bo nieuczciwy właściciel chce zaoszczędzić, albo jogurty stoją w lodówce (która spełnia swoją funkcje prawidłowo) zbyt blisko lampy i są ogrzewane jej ciepłem.

Niewątpliwie jogurty naturalne są nie tylko cennym źródłem składników odżywczych ale także wspaniałym produktem, przy udziale którego mogą powstać smaczne desery, dania lub sosy.