• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Andropauza, czyli męskie przekwitanie. Jak złagodzić jej objawy i skutki?

Michał Malinowski
12 marca 2024, godz. 08:00 
Opinie (47)
Krótkotrwałe ćwiczenia o wysokiej intensywności
prowadzą do znaczącego wzrostu stężenia testosteronu. Krótkotrwałe ćwiczenia o wysokiej intensywności
prowadzą do znaczącego wzrostu stężenia testosteronu.

Kiedy słyszymy o "przekwitaniu", nasze myśli automatycznie kierują się ku kobietom i menopauzie. Ale co z mężczyznami? Czy w ich życiu też jest moment, kiedy przechodzą przez podobną, znaczącą zmianę? Oczywiście, że tak! Tym tajemniczym słowem jest andropauza, często niesłusznie pomijana lub niedoceniana w rozmowach o zdrowiu. Andropauza, choć mniej dramatyczna niż menopauza, nie jest mitycznym stworem z legend. To realne zjawisko, które może mieć duży wpływ na życie mężczyzny, zarówno pod względem fizycznym, jak i emocjonalnym.




Czy uważasz, że temat andropauzy jest wystarczająco często poruszany w społeczeństwie?

Zaskakujące może być to, jak niewiele dyskusji poświęca się temu zagadnieniu, mimo że dotyczy ono połowy mężczyzn po 50. roku życia, a w dzisiejszych mało sprzyjających męskości czasach potrafi rozpocząć się sporo szybciej. Może to czas, aby otworzyć drzwi do szerszej dyskusji na ten temat? Rozmawiając otwarcie i zrozumiale, możemy przyczynić się do rozwiania mitów i nieporozumień, jednocześnie oferując wsparcie tym, którzy przechodzą przez tę zmianę. Rozważając andropauzę nie tylko jako wyzwanie, ale i jako okazję do głębszego poznania tego zjawiska, możemy spojrzeć na to męskie doświadczenie życiowe z innej perspektywy.

Spadek "hormonu męskości" i jego konsekwencje



Z punktu widzenia biologii andropauza jest procesem, w którym mężczyzna doświadcza zmian w produkcji i regulacji hormonów, co ma znaczący wpływ na jego organizm. Centralnym aspektem tych zmian jest spadek poziomu testosteronu - nie bez powodu nazywanym "hormonem męskości", odpowiedzialnym za wiele kluczowych funkcji, takich jak utrzymanie masy mięśniowej, dystrybucję tkanki tłuszczowej, gęstość kości i regulację libido. Tego rodzaju hormonalna reorganizacja wpływa również na nasze pozostałe hormony, w tym hormon wzrostu i melatoninę, co może prowadzić do szeregu fizycznych i psychologicznych efektów.

Zmniejszenie poziomu testosteronu i innych hormonów może objawiać się w różnorodny sposób, włączając w to problemy z erekcją i zainteresowaniem seksem, utratą witalności i obecnością ciągłego uczucia zmęczenia oraz braku energii, a także ciągłymi wahaniami naszego nastroju. Zmiany te mogą również przyczyniać się do zwiększonego ryzyka problemów zdrowotnych, takich jak: depresja, zawał serca, udar czy osteoporoza. Andropauza to zatem znaczący okres przemian w życiu mężczyzny, który ma podłoże biologiczne i wymaga zrozumienia oraz odpowiedniego podejścia.

Zapraszam więc do dalszej części artykułu, gdzie odkryjemy, jak odpowiednia dieta, psychologia i ruch mogą pomóc w nawigacji przez te zmieniające się wody. Czy można złagodzić niektóre z objawów andropauzy? Czy istnieją sposoby na utrzymanie zdrowia seksualnego, energii i dobrego samopoczucia, nawet gdy nasze ciała i hormony zdają się grać przeciwko nam? Spoiler: tak, są takie sposoby. Ale czy łatwo je znaleźć i zastosować? Zapraszam do lektury, aby się przekonać.

Dieta w menopauzie: więcej niż walka z wagą Dieta w menopauzie: więcej niż walka z wagą

Czy można złagodzić niektóre z objawów andropauzy?



Aktywność fizyczna, zdrowa dieta oraz troska o dobre samopoczucie psychiczne stanowią fundamenty, które umożliwiają naturalne regulowanie poziomu testosteronu, zachowując przy tym harmonię hormonalną organizmu, bez konieczności uciekania się do radykalnych metod interwencyjnych. Badania naukowe dostarczają nam cennych wskazówek na temat tego, jak skutecznie osiągnąć optymalny poziom testosteronu.

Trening stymuluje organizm do produkcji testosteronu



Kluczowym odkryciem jest fakt, że krótkotrwałe ćwiczenia o wysokiej intensywności prowadzą do znaczącego wzrostu stężenia tego hormonu, podczas gdy długotrwałe wysiłki o niskiej intensywności mogą nie tylko nie przynieść spodziewanych efektów, ale nawet obniżyć poziom testosteronu na stałe. Nie wchodząc w biochemiczne szczegóły, intensywna praca mięśni prowadzi do spowolnienia procesu usuwania testosteronu przez wątrobę, co umożliwia dłuższe utrzymanie jego wysokiego poziomu w organizmie. Ćwiczenia siłowe z wykorzystaniem obciążeń, znane również jako trening oporowy, są uznawane za jedną z najskuteczniejszych metod podnoszenia i utrzymywania wysokiego poziomu testosteronu w organizmie długo po zakończeniu aktywności fizycznej. Skuteczność ta wynika z kilku kluczowych czynników.

Po pierwsze trening oporowy, szczególnie gdy obejmuje duże grupy mięśniowe, stymuluje organizm do produkcji testosteronu, aby wspomóc regenerację oraz wzrost mięśni. Większa masa mięśniowa wymaga od organizmu większych dostaw hormonów, co prowadzi do ich zwiększonego wydzielania nie tylko bezpośrednio po treningu, ale również w dłuższym okresie po jego zakończeniu. Ponieważ naturalne wydzielanie testosteronu jest najwyższe rano, treningi w godzinach porannych mogą być mniej efektywne. Badania sugerują, że ćwiczenia w godzinach popołudniowych i wieczornych mogą przynieść korzyści dla wyrównania wahań hormonalnych.

Oprócz bezpośredniego wpływu na masę mięśniową i produkcję testosteronu taki rodzaj regularnego treningu wpływa na poprawę wrażliwości insulinowej, zapobiega ryzyku wystąpienia cukrzycy oraz zwiększa spoczynkową przemianę materii, co może pozytywnie wpływać na ogólny stan zdrowia oraz poziom tkanki tłuszczowej.


Jednak zredukowanie roli aktywności fizycznej wyłącznie do ćwiczeń siłowych byłoby nadmiernym uproszczeniem, mimo ich niewątpliwie pozytywnego wpływu na zdrowie. W okresie andropauzy, kiedy mężczyźni mogą doświadczać psychofizycznego spadku formy, kluczowe staje się podejmowanie działań mających na celu poprawę ogólnej kondycji, redukcję tkanki tłuszczowej oraz wspieranie efektywności układu sercowo-naczyniowego.

Tu właśnie ćwiczenia wytrzymałościowe, takie jak jazda na rowerze, szybkie spacery, bieganie czy pływanie, okazują się w tym kontekście nieocenione. Umiarkowana aktywność aerobowa staje się zatem fundamentem dobrej formy, zdrowia i samopoczucia, jednak nie może stanowić głównej i jedynej naszej aktywności.

Nieprzemyślane diety nie są dobrym rozwiązaniem



Istnieje powszechne przekonanie, że ograniczenie kalorii w diecie sprzyja redukcji nadmiaru tkanki tłuszczowej i przyczynia się do uzyskania zgrabnej figury. Chociaż w pewnym stopniu jest to zgodne z prawdą, zbyt drastyczne cięcie posiłków może przynieść niepożądane skutki, szczególnie dla mężczyzn.

Badania naukowe wskazują, że długotrwała, niskokaloryczna dieta może znacząco obniżyć poziom testosteronu, co może nasilać niekorzystne symptomy związane z andropauzą. Jedno z badań ujawniło, że nawet kilkudniowe okresy gwałtownego obcięcia ilości przyjmowanej energii w posiłkach mogą zredukować stężenie całkowitego i wolnego testosteronu nawet o połowę. Wniosek jest prosty, ekstremalne restrykcje kaloryczne, nieprzemyślane diety mogą nie być dobrym rozwiązaniem, nawet w przypadku obecności znacznych zapasów tkanki tłuszczowej.

My mężczyźni czasami lubimy zabrać się na ostro do działania, ale w kwestii diety nigdy nie jest to dobra opcja. Tym bardziej że badania potwierdzają, że ostra restrykcja kaloryczna może również prowadzić do utraty masy mięśniowej a - jak już wiemy - kluczem do zdrowia w tym okresie jest dbanie właśnie o ten rodzaj ciała. W związku z tym podczas odchudzania zaleca się stopniowe i lekkie zmniejszanie podaży energii z pożywienia, aby uniknąć negatywnych skutków zdrowotnych.

Recepta na długowieczność. Jaki mamy wpływ na długość i jakość naszego życia? Recepta na długowieczność. Jaki mamy wpływ na długość i jakość naszego życia?

Problemy panów z "brzuszkiem"



Z upływem lat doświadczamy wielu zmian, w tym przesunięcia kompozycji ciała z korzyścią dla tkanki tłuszczowej kosztem cennej tkanki mięśniowej. Ten proces naturalnego starzenia się prowadzi do zmiany sylwetki i pojawienia się nadmiaru kilogramów w okolicach pasa, nawet u mężczyzn, którzy wcześniej nie mieli problemów z "brzuszkiem". Białko, będące kluczowym składnikiem budulcowym mięśni, odgrywa zasadniczą rolę w utrzymaniu i budowaniu tkanki mięśniowej. W związku z naturalną tendencją do utraty masy mięśniowej wraz z wiekiem, zwłaszcza w okresie andropauzy, mężczyźni powinni przywiązywać szczególną uwagę do zwiększenia spożycia białka.

Białko i tłuszcze w diecie



Naukowcy zalecają, aby faceci właśnie tym wieku spożywali białko w ilości przekraczającej standardowe zalecenia dietetyczne dla populacji dorosłej. Wskazuje się, że wyższe spożycie białka, zwłaszcza ze źródeł o wysokiej jakości biologicznej, takich jak chude mięso, ryby, produkty mleczne, jaja oraz rośliny strączkowe, może być kluczowe w utrzymaniu masy mięśniowej i zapobieganiu jej ubytkowi. Zwiększenie ilości białka w diecie przy odpowiednim treningu sprzyja nie tylko uzyskaniu bardziej umięśnionej sylwetki, ale także syntezie i wydzielaniu niektórych hormonów, w tym oczywiście testosteronu i hormonu wzrostu.

Właściwa dieta, bogata w odpowiednie ilości i rodzaje tłuszczów, odgrywa kluczową rolę w łagodzeniu tych negatywnych skutków i wspieraniu ogólnego stanu zdrowia. Tłuszcze, zwłaszcza te zdrowe, są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dostarczają energii, wspierają wchłanianie witamin, takich jak A, D, E, i K, oraz są niezbędne dla produkcji i regulacji hormonów, w tym testosteronu. Właściwy ich wybór może pomóc w stabilizacji poziomów tego kluczowego hormonu.

Kwasy tłuszczowe omega-3 są znane ze swoich właściwości przeciwzapalnych. Zaleca się, aby dieta mężczyzn w tym okresie życia była bogata w tłuszcze jednonienasycone i wielonienasycone, które znajdują się w produktach, takich jak oliwa z oliwek, orzechy, nasiona, awokado oraz tłuste ryby bogate w kwasy omega-3, takie jak łosoś, makrela czy sardynki. Mają korzystny wpływ na serce, co sprawia, ze mogą przeciwdziałać niektórym z negatywnych skutków andropauzy, w tym zwiększonemu ryzyku chorób sercowo-naczyniowych.


Jednocześnie ważne jest ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych i trans, które mogą przyczyniać się do wzrostu poziomu cholesterolu i innych negatywnych skutków zdrowotnych. Tłuszcze te są obecne w tłustych mięsach, pełnotłustych produktach mlecznych oraz w większości przetworzonych produktów żywnościowych.

W temacie gospodarki lipidowej organizmu należy również wspomnieć o tym, że cholesterol jest prekursorem w syntezie testosteronu. Oznacza to, że bez odpowiedniego poziomu cholesterolu w organizmie produkcja testosteronu byłaby nieefektywna i może prowadzić do jego niedoborów i związanych z tym negatywnych skutków zdrowotnych. Choć cholesterol jest niezbędny dla produkcji testosteronu, to jego nadmiar, szczególnie frakcji LDL (tzw. złego cholesterolu), jest związany z ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych.

Zmniejszenie poziomu testosteronu i innych hormonów może objawiać się w różnorodny sposób, włączając w to problemy z erekcją i zainteresowaniem seksem, utratą witalności i obecnością ciągłego uczucia zmęczenia oraz braku energii, a także ciągłymi wahaniami naszego nastroju. Zmniejszenie poziomu testosteronu i innych hormonów może objawiać się w różnorodny sposób, włączając w to problemy z erekcją i zainteresowaniem seksem, utratą witalności i obecnością ciągłego uczucia zmęczenia oraz braku energii, a także ciągłymi wahaniami naszego nastroju.

Cynk i magnez grają kluczowe role w organizmie mężczyzny



Widzimy, jak ważne jest zadbanie o odpowiednie żywienie w tym czasie, gdyż niedobór lub nadmiar frakcji lipidowych może zatrzymywać produkcję hormonów lub z drugiej strony działać miażdżycorodnie. Rozważając nasz sposób odżywiania, nie możemy zapomnieć o cynku i magnezie. To dwa ważne pierwiastki, które odgrywają kluczowe role w organizmie mężczyzny, szczególnie w okresie andropauzy. Cynk jest niezbędny dla wielu procesów w organizmie, w tym dla układu odpornościowego, a także jest kluczowym składnikiem w produkcji testosteronu. Badania pokazują, że niedobory cynku mogą bezpośrednio wpływać na spadek poziomu testosteronu. Cynk pełni również rolę w regulacji licznych enzymów, na szczęście najwięcej go znajduje się w produktach bogatych w białko, więc dbając o ten makroskładnik, na pewno dostarczymy sobie również Zn.

Magnez odgrywa kluczową rolę w ponad 300 reakcjach enzymatycznych w organizmie, wpływając na zdrowie mięśni, nerwów oraz układu sercowo-naczyniowego. Jest również ważny dla metabolizmu energetycznego i może pomóc w łagodzeniu objawów związanych ze stresem oraz poprawie jakości snu, co jest istotne dla mężczyzn doświadczających zmian hormonalnych w okresie andropauzy. Magnez może również wspomagać regulację poziomu testosteronu w organizmie, dlatego nasza dieta powinna być bogata w produkty pełnoziarniste oraz orzechy. Oczywiście na temat zdrowia i andropauzy można napisać sporą książkę. W tym artykule starałem się zamieścić, co może korzystnie wpłynąć na poziom męskich hormonów.


Najwięksi wrogowie: brak snu i używki



Wspomnę jeszcze tylko o największych kilerach naszego męskiego zdrowia. Wśród największych wrogów utrzymania zdrowego poziomu testosteronu wyróżniają się czynniki, które często są bagatelizowane w codziennym życiu.

Brak snu, regularne spożywanie alkoholu, używanie różnego rodzaju używek, a także nadmierne sięganie po napoje energetyczne stanowią poważne zagrożenie dla równowagi hormonalnej, w tym poziomu testosteronu. Niewystarczająca ilość snu zaburza naturalne procesy regeneracyjne organizmu, w tym produkcję hormonów, co bezpośrednio wpływa na spadek testosteronu. Alkohol i używki, takie jak tytoń czy niektóre narkotyki, wprowadzają organizm w stan przewlekłego stresu, co dodatkowo obniża produkcję tego kluczowego hormonu. Z kolei nadużywanie napojów energetycznych może prowadzić do zaburzeń metabolicznych i hormonalnych, dodatkowo obciążając układ endokrynny.

Jak widać, to przed nami samymi stoi wybór: czy chcemy poddać się procesowi szybkiego starzenia, stając się mężczyznami z charakterystycznymi "brzuszkami piwnymi", spędzającymi dni w kapciach, czy też zdecydujemy się wykorzystać zgromadzoną wiedzę na temat diety i treningu, aby aktywnie pracować nad swoim zdrowiem i wyglądem. Rozwiązania są naprawdę na wyciągnięcie ręki.

Z pomocą przychodzi też medycyna



W niektórych przypadkach nawet takie dobre zmiany mogą okazać się niewystarczające. Wówczas z pomocą przychodzi współczesna medycyna w postaci hormonalnej terapii zastępczej. To zaawansowana forma wsparcia dla mężczyzn, którzy doświadczają poważniejszych problemów związanych z andropauzą. Ważne jest jednak, by takie rozwiązania rozważać i stosować pod ścisłym nadzorem medycznym. Niekontrolowane przyjmowanie hormonów, bez odpowiedniej diagnozy i nadzoru lekarza, może prowadzić do poważnych skutków zdrowotnych.

Ostatecznie decyzja o sposobie radzenia sobie z wyzwaniami andropauzy leży w naszych rękach. Mamy możliwość skorzystania z wiedzy specjalistów odnośnie do diety, treningu oraz ewentualnej hormonalnej terapii zastępczej, aby aktywnie wpłynąć na jakość naszego życia w tym okresie. Wybór należy do nas - czy zaakceptujemy pasywnie oznaki starzenia, czy też podejmiemy wyzwanie i zaczniemy działać na rzecz lepszego samopoczucia, zdrowia i wyglądu. To szansa na to, by nawet w okresie andropauzy cieszyć się pełnią życia. Osoby nam najbliższe z pewnością również docenią wzrost naszej energii, poprawę nastroju i libido, co może przyczynić się do głębszego zrozumienia i wzajemnej satysfakcji w związku. To kolejny ważny powód, dla którego warto podjąć się aktywnego działania i dbać o swoje zdrowie na wszystkich płaszczyznach życia.

O autorze

autor

Michał Malinowski

- dietetyk i psycholog, łączy te dwie specjalności w rożnych proporcjach - od 15 lat trwale zmienia nawyki żywieniowe w gabinecie i online. Autor Lekkiego Bloga i współtwórca audycji radiowej.

Miejsca

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (47)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Wydarzenia

II Ogólnopolska Konferencja Naukowa Prawa Medycznego: Nowoczesne technologie a prawo medyczne

konferencja

Rola osoby towarzyszącej w porodzie warsztaty dla mamy i taty

warsztaty, konsultacje

Bezpłatne badania dla kierowców zawodowych (1 opinia)

(1 opinia)
badania

Najczęściej czytane