Niewielkie miasto znika z mapy Polski co roku, bo nie każdego udaje się uratować przed nim samym. 10 września obchodzimy światowy dzień zapobiegania samobójstwom.
Około 6 tysięcy Polaków rocznie odbiera sobie życie. Dokładnej bazy danych, która jednoznacznie mogłaby określić faktyczną liczbę samobójców nie ma. Dla Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego podstawowym źródłem informacji w tym temacie są lekarskie karty zgonów i dane GUS-u gromadzone na ich podstawie.
- Po pierwsze nie ma pieniędzy na badania w tym zakresie, po drugie samobójstwa to jeden z najsilniejszych tematów tabu - twierdzi
dr Włodzimierz Brodniak, socjolog medycyny i sekretarz Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego.
- Problem jest bardziej wstydliwy, niż choroba psychiczna, a przecież 6 tysięcy samobójstw w ciągu roku to więcej, niż rocznie ginie w wypadkach komunikacyjnych i mniej więcej tyle, ile ludzi umiera w ciągu roku na cukrzycę i choroby metaboliczne. 1,5 proc. wszystkich zgonów w Polsce to samobójstwa.Zdaniem Włodzimierza Brodniaka samobójstwa przeważnie popełniają mężczyźni, sześciokrotnie częściej niż kobiety. W 90 proc. przypadków śmierć następuje przez powieszenie. Najwięcej samobójstw obserwuje się na wsiach i w małych miasteczkach, rzadziej w mieście.
Nie ma nigdy jednej przyczyny targnięcia się na życie.
- Trudno mówić o samobójcy, że był zdrowy psychicznie - uważa Włodzimierz Brodniak.
- Kiedy człowiek decyduje się na taki krok, przeważnie ma już depresję. Traci np. pracę, środki do życia, zaczyna pić, wpada w psychiczny dołek i dopiero wtedy cały ten łańcuch czynników powoduje, że delikwent się wiesza. Powody są różne: choroba psychiczna, szczególnie depresja, uzależnienie od alkoholu czy substancji psychoaktywnych albo obciążenie rodzinne. Jeśli w rodzinie był samobójca istnieje duże prawdopodobieństwo, że jakiś krewny też to zrobi. Ale to są tzw. czynniki pierwszorzędowe, a istnieją jeszcze inne. Kolejnym powodem bywa przemoc w rodzinie, molestowanie, wszelkie możliwe kryzysy, długi finansowe, a także płeć. Bardziej narażeni na samobójstwa zakończone zgonem są mężczyźni, rozwodnicy i wdowcy, przeważnie ludzie z grupy wiekowej 45-54 lat, a na terenie państw wielokulturowych - mniejszości etniczne i seksualne.W Polsce do tej pory nie organizowano przedsięwzięć związanych z zapobieganiem samobójstwom.
- Tam, gdzie wprowadzono takie działania, czyli w Szwecji, Norwegii, czy Danii, w ciągu kilkunastu lat liczba samobójstw zmniejszyła się o 1/3 - uważa Brodniak.
- W Polsce dopiero pracujemy nad pierwszym programem, który ma ruszyć na początku przyszłego roku. Jednym z jego punktów będzie edukacja w zakresie rozpoznawania depresji, edukacja tzw. grup kluczowych, czyli lekarzy pierwszego kontaktu, nauczycieli i pedagogów szkolnych oraz pracowników służb takich jak policja czy wojsko. W przyszłości mają być także tworzone wojewódzkie ośrodki interwencji kryzysowych.Panuje powszechna opinia, że jeśli samobójca chce rozstać się z życiem, zrobi to nie informując nikogo. Jednak na tych, którzy szukają pomocy i wyjścia z trudnej sytuacji czekają telefony zaufania. W Polsce Telefon Zaufania działa od 44 lat, na gdański numer dzwoni średnio 3 tysiące osób rocznie. Za pomocą Internetu poprzez e-maile zwierza się i prosi o pomoc prawie dwa razy tyle. Ludzie oczekują przede wszystkim wysłuchania i akceptacji.
- W tym trudnym świecie, w jakim obecnie żyjemy, nie potrafimy się ze sobą porozumiewać - mówi
Teresa Michalak, sekretarz Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Pomocy Telefonicznej.
- Nikt nie uczy młodych ludzi, jak rozmawiać z dziećmi, jak rozwiązywać konflikty w rodzinie, nikt nie tłumaczy, że zawirowania życiowe i niepowodzenia zdarzają się każdemu i nie jest to powód, żeby się od razu ciąć czy wieszać. Rozpowszechniana jest natomiast agresja i przemoc.Ze względu na całkowitą anonimowość telefonu zaufania, brak jest jakichkolwiek statystyk dotyczących tego, co dalej dzieje się z dzwoniącymi po pomoc ludźmi.
- Mogę tylko mieć nadzieję, że rozmowa przeprowadzona w odpowiednim momencie odgrywa bardzo ważną rolę i zapobiega tragediom - twierdzi Teresa Michalak.
- Jesteśmy jak pogotowie ratunkowe dla duszy. Spokojnym, rzeczowym głosem i bezstronnością staramy się wypośrodkować pewne sprawy, zwrócić uwagę na to, co ewentualnie można zrobić, żeby było lepiej. Ja twierdzę, że my podpowiadamy, nie radzimy. Bo rada to jakby narzucanie swojego punktu widzenia, a naszą rolą jest wyciszenie emocji osoby, która do nas dzwoni, rozładowanie napięcia i próba wspólnego znalezienia wyjścia z sytuacji, w której ta osoba się znalazła. Bo zawsze trzeba szukać wyjścia i my przede wszystkim staramy się w tym pomagać.Telefon zaufaniatelefonzaufania.org.pl Numer w Trójmieście: (58) 301 00 00
codziennie 7 dni w tygodniu od godz. 16 do godz. 6 rano
w poniedziałki i czwartki dodatkowo od godz. 10 do godz. 14
Pomoc internetowapomoc@telefonzaufania.org.pl
telefon_zaufania@wp.pl
telefon.zaufania@onet.eu
pomoctel@op.pl
telefon.zaufania@gmail.com
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy