Tylko kilka dni właściciele szkolnych sklepików mieli na dostosowanie się do nowych przepisów. Wielu z nich pozamykało je. Niektórzy postanowili wciąż walczyć. Nie wiedzą jednak czy przetrwają.
O tym, że ze szkół znikną niezdrowe przekąski, mówiło się już od dawna. Jednak tuż przed końcem wakacji minister zdrowia podpisał rozporządzenie w tej sprawie. Na skutki długo nie trzeba było czekać - ajenci szkolnych sklepików, ale też firmy cateringowe obsługujące szkoły i osoby prowadzące w szkołach kuchnie wpadli w panikę, bo nikt do końca nie wie, jak interpretować nowe przepisy. Wiele sklepików szkolnych zamknięto w obawie, że ze zdrowej żywności nie uda się ich utrzymać.
tak, dzieci kupują to co jest - to dobry sposób, by przyzwyczaić je do innego jedzenia11%
tak, nawet jeśli w domu jedzą niezdrowo, chociaż w szkole będą miały dostęp do wartościowego jedzenia8%
nie, ta zmiana nie ma sensu - dzieci i tak będą przynosić słodycze do szkoły z domu czy kupować je w po drodze51%
nie, zmiany zostały za póżno wprowadzone i nie było okresu przejściowego, dzieci nie miały czasu się do nich przyzwyczaić7%
nie, tylko edukacja mogłaby nauczyć dzieci mądrze wybierać przekąski23%
Zainteresowani, a więc ajenci szkolnych sklepików, firmy cateringowe dostarczające szkołom i przedszkolom obiady czy osoby prowadzące szkolne stołówki, poznali treść nowych regulacji tuż przed rozpoczęciem roku szkolnego. 26 sierpnia minister zdrowia podpisał "rozporządzenie w sprawie grup środków spożywczych przeznaczonych do sprzedaży dzieciom i młodzieży w jednostkach systemu oświaty oraz wymagań, jakie muszą spełnić środki spożywcze stosowane w ramach żywienia zbiorowego dzieci i młodzieży w tych jednostkach".
Od początku września, a więc zaledwie kilka dni po wprowadzeniu nowych przepisów, Sanepid rozpoczął intensywne kontrole w szkołach, sprawdzające w jakim stopniu zastosowały się one do nowych regulacji.
Zdrowo w szkołach i przedszkolach
Nowe przepisy dotyczą wszystkich placówek oświatowych: szkół podstawowych, gimnazjów i szkół średnich, przedszkoli i żłobków; nie tylko ajentów szkolnych sklepików (co komentuje się najgłośniej), ale stołówek, barów i kuchni na terenie placówek.
- Moja intendentka łapie się za głowę, bo jak nakarmić dzieci treściwie, zdrowo i smacznie praktycznie nie używając np. cukru - mówi dyrektorka jednej z trójmiejskich szkół. - Surówki bez odrobiny soli czy cukru, jałowe potrawy, niedosolone ziemniaki: dzieci tego nie zjedzą. Zawsze gotowaliśmy im zdrowe domowe jedzenie, a teraz okazuje się, że to zdrowie jedzenie jest w świetle przepisów niezdrowe. Pozamykane sklepiki
Rzeczywiście, przepisy bardzo restrykcyjnie określają, co wolno podawać dzieciom i młodzieży do jedzenia i picia. Tak restrykcyjnie, że wielu ajentów szkolnych sklepików nie podjęło wyzwania.
- Na rynku niewiele jest produktów spełniających wyśrubowane normy - mówi ajent jednego z działających jeszcze szkolnych sklepów. - Wnikliwie studiujemy przepisy wiedząc, że w razie kontroli wszelkie wątpliwości zostaną rozstrzygnięte na naszą niekorzyść. Byłem w Sanepidzie z prośbą o pomoc w interpretacji przepisów, ale usłyszałem, że Sanepid nie jest od pomagania tylko od nadzorowania. Szukając szkół, w których ajenci otworzyli dla uczniów podwoje, przekonałam się, że zostało ich naprawdę niewiele. Przepis ustanowiony w ostatnich dniach sierpnia od razu zaczął obowiązywać, nie zostawiając zbyt dużo czasu na przygotowania.
W związku z tym większość szkolnych sklepów nie podjęła w tym roku szkolnym działalności. Na trudną sytuację zareagował między innymi ajent sklepiku w Szkole Podstawowej nr 46 w Gdyni, który, choć otworzył sklep we wrześniu, złożył wypowiedzenie od 1 października. W Gdyni ajenta szkolnego sklepiku szuka m.in. SP 26, sklepiki zniknęły też z SP nr 35, nr 21, nr 23. W Szkole Podstawowej nr 86 i nr 35 w Gdańsku sklepiki teoretycznie są, a w praktyce ajenci nie podpisali jeszcze umów na ten rok szkolny. W Sopocie sytuacja wygląda podobnie: Szkoła Podstawowa nr 9 szuka ajenta, w Szkole Podstawowej nr 8 ajent zrezygnował.
Dlaczego rezygnują?
- Nawet w sklepach i hurtowniach trudno znaleźć produkty spełniające normy - mówi ajentka jednego z działających szkolnych sklepików. - Kiedy już udało się nam ustalić, co w świetle przepisów moglibyśmy sprzedawać dzieciom, okazało się, że hurtownie są z tych produktów dosłownie "wyczyszczone". Wśród polskich jogurtów owocowych znaleźliśmy jeden spełniający normy. Śliwkowy z błonnikiem. Za to odpowiadającego wymogom jogurtu litewskiej firmy, która nie ma w Polsce przedstawiciela, nie można kupić w hurtowniach. W sklepach jedno jego opakowanie kosztuje 4 zł. Jeśli wystawię to w sklepiku za więcej, nikt tego nie kupi. Ratujemy się serwując jogurt naturalny z dodatkami: świeżymi owocami czy orzechami. Na półkach rzeczywiście wybór dość monotonny: flipsy, podpłomyki bez cukru, chrupki kukurydziane, wafle gryczane lub orkiszowe bez cukru i z niską zawartością soli, wafle pszenno-ryżowe. Ze "słodyczy" - mus owocowy Kubuś w saszetkach, do picia woda i parę niesłodzonych soków.
Jak zmiany mają się do rzeczywistości?
Intencje są dobre, przynajmniej w założeniu. Wykonanie jednak pozostawia wiele do życzenia.
- W Anglii też wprowadzono takie zmiany, ale okres przejściowy trwał trzy lata, a nie trzy dni - komentuje Barbara z Gdańska, mama czwartoklasistki Kasi. - Przez te trzy lata można było pracować nad zmianą podejścia do jedzenia i wypracować nowe nawyki żywieniowe. To śmieszne, żeby taką zmianę wprowadzać z dnia na dzień. - Zawsze pilnowaliśmy, by jedzenie w naszym szkolnym sklepiku było zdrowe - mówi Barbara Sławińska, dyrektor Szkoły Podstawowej nr 17 w Gdańsku, jednej z niewielu, w których ajent podjął wyzwanie. - Jednak, choć te zmiany dla nas nie oznaczają rewolucji, bo wprowadziliśmy je już wcześniej, obawiam się, że przesada nie spowoduje, że dzieci przestaną jeść niezdrowe rzeczy, tylko że przestaną jeść w szkole. Dzieci sobie radzą
- Przed ósmą rano widzę, jak do szkoły wędrują maluchy z siatkami chipsów w rękach. Koleżanka z klasy mojej córki codziennie na drugie śniadanie przynosi rogalika 7 days. Zmiana przepisów nie nauczy rodziców, jak zdrowo odżywiać dzieci - mówi Iwona z Gdańska, mama Mai. Ograniczenia dla jednych oznaczają problemy, dla drugich korzyści. Na zmianie przepisów korzystają sklepy w okolicy szkół, ale też co bardziej przedsiębiorczy uczniowie.
- Przed szkołą mojej córki kwitnie handel batonikami. Trzecia klasa gimnazjum robi interesy z maluchami sprzedając im batoniki i inne słodkości o kilkadziesiąt groszy drożej, niż zapłacili za nie w sklepie - opowiada Anna z Sopotu. Czy faktycznie rozporządzenie pomoże "kształtować właściwe nawyki żywieniowe u dzieci i młodzieży"?
- Gdyby chodziło o zdrowie dzieci, przepisy dotknęłyby producentów żywności, a nie handlowców - zauważa Marcin z Gdyni, tata 12-letniego Bartka. - Tymczasem mój syn nie tylko może kupić wszystko w każdym sklepie poza szkołą, ale jest jeszcze bombardowany reklamami, które utwierdzają go w przekonaniu, że dokonuje świetnego wyboru kupując ten sok, tamten serek czy batona musli. Na efekty zmian musimy jeszcze poczekać. Czy jednym ze skutków będzie pokolenie zdrowych ludzi, czy tylko masowe przebranżowienie dotychczasowych ajentów szkolnych sklepów, czas pokaże.
jak zwykle u nas, wszystko działa od d...y strony. Zamiast nakładać większe sankcje na producentów, zakazać reklamy tych śmierdzących chipsów, flipsów, napojów to zakazują ich sprzedawania. No i oczywiście nie wszędzie, bo tylko w szkole.
masakra
8 lat
20
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-14 16:42
cukry
Produkt waży 40g na opoakowaniu pisze że w 100g jest 72g węglowodan.w tym cukry33g To ile tego cukru spożyję w 40g?
łeb
8 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-14 20:42
Musimy czekac na tragedie i to nie jedna,ale kto za to odpowie,napewno nie ministerstwo i dietetycy ,tylko nauczyciel i dyrektor
8 lat
10
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-14 20:48
Sklepiki szkolne to nie tylko slodycze, to art.szkolne i higieniczne.Co zrobi dzieciak jak nie ma zeszytu:-) poradzi sobie ,po drugiej stronie ulicy jest sklep
8 lat
10
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-14 20:55
(2)
Moje pytanie.Co jest niezdrowe w gumie do zucia bez cukru
8 lat
11
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-16 08:06
(1)
cytat "Długotrwałe i intensywne żucie gumy sprawia, że staw żuchwowo-skroniowy ulega przeciążeniu (czasami odczuwamy to po prostu jako ból, w okolicach tegoż stawu właśnie). Konsekwencją przeciążenia stawu jest fakt, że do zagryzania używamy o wiele większej siły niż zwykle, to z kolei sprawia, że zęby zaczynają się ścierać, łamać i pękać. W ekstremalnych przypadkach może nawet dojść do przerostu mięśni żwaczy i spowodować nieoczekiwane i mało estetyczne zmiany w wyglądzie twarzy, takie jak np. asymetria szczęki. Długotrwałe żucie gumy może też doprowadzić do wystąpienia bruksizmu, czyli chorobliwego zgrzytania zębów, które najczęściej występuje podczas snu. Ortodonci pałają szczególną niechęcią do gumy do żucia, ponieważ zdarza się, że guma przykleja się do zamków aparatów korekcyjnych, powodując ich odklejenie od zęba. Jeśli więc jesteśmy szczęśliwymi nosicielami aparatu ortodontycznego ewentualne sięganie po gumę do żucia powinniśmy uzgodnić z naszym lekarzem."
8 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-16 08:07
i jeszcze " To zagrożenie dotyczy zwłaszcza małych dzieci oraz osób, które żują wyjątkowo duże ilości gumy (przy czym dokładną liczbę trudno oszacować, gdyż zależy to od takich czynników jak masa ciała, stan organizmu, wrażliwość na substancje czynne zawarte w gumie do żucia itp.). Substancjami wywołującymi biegunkę są sorbitol oraz ksylitol dodatki do żywności, stosowane w produkcji gumy do żucia. Posiadają one lekkie właściwości przeczyszczające i prowadzą do zaburzeń w pracy przewodu pokarmowego. "
"Żując gumę, stymulujemy wytwarzanie soków trawiennych w żołądku, a to z kolei może nie tylko przyczynić się do podrażnienia błony śluzowej jelit oraz żołądka, ale nawet spowodować powstanie wrzodów. Żeby uniknąć tego typu problemów, najlepiej jest żuć gumę bezpośrednio po posiłkach. Natomiast osoby, które już skarżą się na problemy z żołądkiem oraz dwunastnicą w ogóle powinny zrezygnować z żucia gumy. "
8 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-14 21:18
Kto na tej ustawie skorzysta: napewno nie rodzice mniej zamozni
8 lat
10
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-15 16:40
Zakaz
Nie wińmy sklepów,rodziców czy szkół a pomyślmy o słowie ZAKAZ.Za chwilę wprowadzą NAKAZ bezwzględny karmienia do roku dziecka piersią.Wtedy w razie czego to matka bedzie wszystkiemu winna a nie geny gospodarka hormonalna itp...
aaab
8 lat
00
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-15 20:59
Dzisiaj rozmawialam z nastolatka ktora chodzila do naszego Gimnazjum,jak jest u nich w sklepiku,problemu nie ma bo po drugiej stronie jest Zabka
8 lat
10
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-16 08:05
Paranoja. Szkola oferuje dzieciom zdrowe jedzenie a rodzice narzekaja. Nie do wiary!!
Rozumiem, ze wasze dzieci sa uzaleznione od cukru i soli i to wasz problem. Ale powinniscie sie cieszyc, ze szkola, kt. powinna spelniac rowniez role wychowawcza pokaze jak wyglada zdrowe jedzenie.
Moze dzieki temu zaczniecie jednak myslec, ze warto by bylo karmic dzieci czyms zdrowym a nie truc.
8 lat
22
Twoja opinia
Zmień treść
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2015-09-16 16:24
zmiany trzeba zaczac domach!
najpierw to rodzice powinni zrozumiec, ze tucza dzieci na potege, a potem one maja problemy zdrowotne. Ja bylam kiedys paczkiem, mama tylko latala za mna "wez dokladke!". Swoim dzieciom tego nie robie. Owszem, daje im slodycze... ale jakie! Zamawiamy cala rodzina ze Stewiarnii takie batoniki co sie robi z samych owocow i sie nawyzaja Pure. Bardzo polecam, bo sa smaczne i zdrowe!
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy