Wzrost nakładów na zdrowie do 7 proc. PKB w skali najbliższych sześciu lat, program profilaktyki "40 plus" i zniesienie limitów u specjalistów - to główne założenia przedstawionego przez obóz rządzący planu reform w dziedzinie zdrowia. Jak "Polski Ład" został przyjęty przez specjalistów opieki medycznej na Pomorzu?
pozytywnie, zostały ujęte najważniejsze punkty
2%
kierunek jest dobry, ale z oceną trzeba będzie poczekać do realizacji
15%
propozycje są niewystarczające
9%
źle, nie dotykają faktycznych problemów
67%
- Chcemy dać pacjentowi jakość i bezpieczeństwo i mają to być dwa kluczowe hasła, przyświecające reformie opieki zdrowotnej. Za finansowaniem na poziomie 200 mld zł musi iść jakość, którą będzie odczuwał każdy pacjent korzystający z publicznego systemu opieki zdrowotnej - zapowiedział minister zdrowia Adam Niedzielski.Podniesienie finansowania sektora opieki medycznej ma stanowić trzon, który pozwoli na dalszą realizację działań w konkretnych obszarach. Dziś polskie wydatki publiczne na opiekę medyczną w relacji do PKB wynoszą ok. 4,3-4,5 proc., natomiast w przypadku nakładów publicznych i prywatnych mówimy o poziomie rzędu 6,3 proc. W obu wyliczeniach nasz kraj plasuje się w ogonie krajów Unii Europejskiej, dlatego podniesienie finansowania wydaje się po prostu konieczne. Inną kwestią jest natomiast fakt, że za sześć lat będziemy prawdopodobnie na zupełnie innym biegunie potrzeb.
- W ciągu sześciu lat finansowanie zdrowia ma osiągnąć 7 proc. - Warto zauważyć, że już w roku 2007 ówczesny premier Jarosław Kaczyński obiecywał wzrost nakładów do 6 proc. w ciągu czterech lat. W kolejnych latach powtórzono to w porozumieniu zawartym z protestującymi rezydentami. Minęło już 14 lat, a do zapowiadanych 6 proc. wciąż jest daleko, ale sięgamy wyżej - 7 proc. w ciągu sześciu lat - mówi Jan Tumasz, przewodniczący Pomorskiego Związku Pracodawców Ochrony Zdrowia.Pieniądze są ważne, ale kluczowa jest jakość świadczeń
Minister Adam Niedzielski podkreślał wielokrotnie, że pieniądze stanowią pewną podstawę, jednak najważniejsza będzie realizacja projektów mających na uwadze dobro pacjenta.
- Dokonamy restrukturyzacji szpitalnictwa, które polega na dostosowaniu sieci szpitali do lokalnych potrzeb pacjentów. Będziemy budować centra zabiegowe i koncentrować je w wybranych jednostkach ze świetną infrastrukturą i zespołem. Chcemy, aby na poziomie powiatu była dostępna służba zdrowia - podmiot leczniczy zapewniający podstawowe leczenie - diagnostykę i leczenie ambulatoryjne - zapowiada minister Adam Niedzielski.Ponadto rząd zapowiada stworzenie Agencji Rozwoju Szpitali, która będzie monitorować pracę podmiotów medycznych i wprowadzać nowe programy modernizacyjne. To wszystko ma ostatecznie podnieść - odmienianą przez wszystkie przypadki - jakość świadczeń.
- Projektem flagowym jest między innymi ustawa o jakości w ochronie zdrowia, która podkreśla jakość leczenia. Nie chodzi tylko o jakość kliniczną mierzoną we wszystkich jednostkach, ale chodzi także o relacje z pacjentem - pacjent ma prawo być poinformowany i traktowany z szacunkiem. Wreszcie pacjent ma prawo znać kolejne kroki swojego leczenia - mówił minister Niedzielski.W tym punkcie dużą nadzieję pokładają zwłaszcza samorządy, które od lat apelują o większą weryfikację poziomu opieki nad pacjentami.
- Samorząd Województwa Pomorskiego prowadzi, praktycznie jako jedyny region w kraju, program poprawy jakości w podmiotach leczniczych. Skuteczny program na tym polu wymaga samokrytycyzmu, jednak warto przypomnieć, że to pomorskie podmioty lecznicze były i są liderami w uzyskaniu akredytacji CMJ w skali kraju. Jeśli rozwiązania szczegółowe będą tu odpowiednio opracowane, mogą wydatnie wesprzeć nasz lokalny wysiłek - podkreśla Tadeusz Jędrzejczyk, dyrektor Departamentu Zdrowia Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego. Powstanie również specjalny Fundusz Modernizacji Szpitali i Fundusz Medyczny, który z kolei ma kierować finansowanie w stronę samorządów odpowiedzialnych za część placówek medycznych. "Taki mechanizm pozwoli na sprawne przeprowadzanie remontów i dostosowywanie infrastruktury w przychodniach lekarzy rodzinnych i poradniach specjalistycznych". Takie podejście rodzi jednak inne ryzyko.
- Szpitalocentryczny model opieki jest odmienny od modelu preferowanego przez politykę Unii Europejskiej, opartego na wzmacnianiu roli podstawowej opieki zdrowotnej oraz deinstytucjonalizacji opieki medycznej, czyli jej prowadzenie u pacjentów tego wymagających w warunkach domowych, w integracji z opieką społeczną - komentuje Andrzej Zapaśnik, prezes Przychodni BaltiMed w Gdańsku.
Profilaktyka w oparciu o medycynę pracy
Rząd chce stawiać również na szeroki program profilaktyki dla osób, które ukończyły 40. rok życia. Nowością będzie wykorzystanie w projekcie lekarzy medycyny pracy, aby dodatkowo zwiększyć
spektrum odbiorców. Wydaje się, że ten punkt budzi najmniejsze kontrowersje.
- Profilaktyka 40 plus to program, który ma być realizowany w ramach medycyny pracy. To jest, naszym zdaniem, dobra zmiana w sposobie myślenia. Do tej pory odpowiedzialnym za realizację tego programu miał być lekarz POZ. Wydaje się, że włączenie do realizacji lekarzy specjalistów medycyny pracy jest właściwym rozwiązaniem. Pracownicy są zobowiązani do okresowych wizyt w gabinecie lekarza medycyny pracy. Lekarz POZ nie ma narzędzi, które zmusiłyby "zdrowego" pacjenta do wizyty w przychodni - ocenia Jan Tumasz.W tym momencie nie znamy jednak konkretnych założeń programu. Jasne jest, że tak szeroki program profilaktyki musi bazować na zaleceniach naukowych.
- Profilaktyka powinna obejmować pacjentów ze zdefiniowanych grup ryzyka i być oparta na rekomendacjach zawartych w wytycznych towarzystw naukowych. Proponowany bilans 40-latka nie spełnia tych warunków. Nie obejmuje również innych grup wiekowych i osób młodszych z czynnikami ryzyka (np. otyłością, palaczy papierosów, z zaburzeniami gospodarki lipidowej, stanem przedcukrzycowym, wywiadem rodzinnym itp.) - mówi z kolei dr Andrzej Zapaśnik.
Pomysły na zintegrowaną opiekę onkologiczną i kardiologiczną
Do najważniejszych wyzwań polskiego systemu opieki medycznej zalicza się przede wszystkim choroby onkologiczne i kardiologiczne, które stanowią główną przyczynę zgonów w naszym kraju. Rząd chce stawiać na rozbudowę programów pilotażowych Krajowych Sieci w oparciu o rozwiązania, które sprawdzały się do tej pory.
- Udało się nie tylko przyspieszyć dostęp do lekarza i niezbędnych badań, ale także odnotowano kilkakrotne zwiększenie poprawnych i pełnych pakietów badań, co jest kluczowe we właściwej diagnostyce onkologicznej - czytamy w dokumencie. Do koncepcji sceptycznie podchodzą organizacje pacjenckie, które zwracają uwagę, że do tej pory nie przedstawiono wiarygodnych danych dotyczących postępujących programów potwierdzających ich skuteczność.
- Nie ma żadnego publicznie dostępnego źródła danych o wynikach Pilotażu Krajowej Sieci Onkologicznej, więc te "obiecujące efekty" są znane chyba jedynie ministerstwu. Nie ma żadnych publicznie dostępnych danych, które potwierdzałyby, że faktycznie udało się przyspieszyć dostęp do lekarza i niezbędnych badań, ani pozostałych informacji zawartych w tym stwierdzeniu - Agata Polińska, wiceprezes Zarządu Fundacji Alivia. - Co więcej, pilotaż i obecny kształt pilotażowej Krajowej Sieci Onkologicznej jest krytykowany przez onkologów i organizacje. Tworzenie sieci ośrodków i mierzenie jakości procesów diagnostyczno-terapeutycznych jest dobrą strategią, realizowaną również w innych krajach, ale jej obecna forma i realizacja w Polsce jest daleka od pożądanej i dalece nietransparentna. Wydaje się, że w głównej mierze ma nieść korzyści jej twórcom, a nie pacjentom.Rząd ma bardzo podobną strategię w przypadku rozwijania Krajowej Sieci Kardiologicznej, mającej doprowadzić do nielimitowanego dostępu pacjentów kardiologicznych do diagnostyki. Jest mowa także o skoordynowanym leczeniu, które realnie wpłynie na spadek śmiertelności chorób układu krążenia. Niektórzy eksperci zwracają uwagę na dobrze zdefiniowane zagrożenia i wyzwania.
- Przedstawione rozwiązania są zbieżne z głosami doświadczonych specjalistów i organizatorów opieki zdrowotnej. To, co uważam za bardzo korzystne dla pacjentów, to "profilaktyka 40 plus", Krajowa Sieć Onkologiczna i Kardiologiczna, a także usprawniona nocna pomoc lekarska i zniesienie limitów do specjalistów - wskazuje Jerzy Karpiński, dyrektor Departamentu Zdrowia w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku. Inni zwracają uwagę, że np. w przypadku sieci kardiologicznej zabrakło miejsca dla przychodni rodzinnych, które są pierwszym ogniwem wsparcia i rozpoczęcia działań diagnostycznych.
- Brak uwzględnienia postulatu systemowego włączenia POZ w realizację programów profilaktycznych związanych z wykrywaniem czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, w tym edukację w zakresie zdrowego stylu życia oraz prowadzenie w szerszej skali pacjentów z niepowikłanymi chorobami sercowo-naczyniowymi - dr Andrzej Zapaśnik.
Trzeba poczekać na konkrety
Komentatorzy zaznaczają, że przede wszystkim trudno brać pod rozwagę propozycje, które obecnie mają charakter wyłącznie obietnic politycznych. Na rzetelną ocenę działań przyjdzie czas - być może nie tyle po ich realizacji, co przynajmniej po przygotowaniu konkretnych ustaw.
- Warto podkreślić, że obecnie "Polski Ład" jest dokumentem programowym, ogłoszonym na poziomie politycznym. W związku z powyższym trudno się do tego odnieść w sposób merytoryczny i będzie to możliwe dopiero na etapie opublikowania bardziej szczegółowych założeń do ustaw. Miejmy nadzieję, że zarówno na prezentację, jak i na merytoryczną konsultację poszczególnych elementów będzie wystarczająco dużo czasu i przede wszystkim otwartości na argumenty - wskazuje Tadeusz Jędrzejczyk. Podobne podejście mają też organizacje pacjenckie, które od lat wywierają naciski na rządzących i zwracają uwagę na ogromną potrzebę wprowadzenia radykalnych zmian.
- Prezentowane plany są na razie jedynie planami, których w okresie naszej działalności na przestrzeni ostatnich 10 lat słyszeliśmy tak wiele, że nie starczyłoby stron gazety na ich wymienienie. Niestety znakomita część z nich albo nigdy nie doszła do skutku, albo została zrealizowana, ale w takiej formie, która nie wniosła istotnych zmian dla chorych - podkreśla Agata Polińska z fundacji Alivia. Pojawiła się jednak nadzieja, że kwestia zdrowia będzie wymieniana jako kluczowa część "Polskiego ładu".
- Fakt uwzględnienia w zaprezentowanym "Polskim Ładzie" na pierwszym miejscu spraw dotyczących zdrowia był bardzo oczekiwany przez społeczeństwo i pracowników ochrony zdrowia. Zawarto w programie najistotniejsze elementy mające bezpośredni wpływ na poprawę zdrowia Polaków i sytuację wszystkich pracowników ochrony zdrowia - zaznacza Jerzy Karpiński. Realizacja obietnic przedstawionych w "Polskim Ładzie" powinna przybliżyć nas do sprawniejszego systemu opieki medycznej w Polsce. Wszystko jednak sprowadza się do czasu realizacji i przede wszystkim spełnienia obietnic.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy