- Obecnie podróżują praktycznie wszyscy. Nie jest dużą sztuką zabezpieczyć 20-letniego, zdrowego podróżnika - wizyta z medycznego punktu widzenia jest wówczas stosunkowo prosta. Natomiast w przypadku osób starszych, które często są obciążone wieloma chorobami, kobiet w ciąży czy małych dzieci należy odpowiednio przeanalizować sytuację, zwłaszcza pod kątem przyjmowanych leków - mówi płk prof. Krzysztof Korzeniewski, kierownik Zakładu Epidemiologii i Medycyny Tropikalnej w Uniwersyteckim Centrum Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, z którym porozmawialiśmy między innymi o przygotowaniach do dalekich podróży, kwestii zabierania dzieci w tropiki oraz wyjazdach w czasie pandemii.
Gdzie można zaszczepić się na COVID-19? Lista punktów szczepień w Trójmieście
tak, mam wszystko gotowe do wyjazdu
22%
tak, ale poczekam na rozwój sytuacji epidemiologicznej
17%
nie, musiałe(a)m przełożyć wyjazd ze względu na pandemię
9%
nie, nie planuję dalszych wyjazdów
48%
Kto najczęściej szuka pomocy w gdyńskim ośrodku?Prof. Krzysztof Korzeniewski, specjalista medycyny morskiej i tropikalnej, epidemiologii, dermatologii i wenerologii, podróżnik: Obecnie profil przyjmowanych pacjentów jest bardzo różnorodny. Mówimy o świadomych globtroterach, do których sam się zaliczam, turystach wyjeżdżających na zorganizowane wycieczki z biurami podróży, a także pracownikach i naukowcach, którzy mają wyjazdy zorganizowane przez pracodawcę. W pierwszych dwóch przypadkach podróżnych możemy podzielić na tych, którzy są świadomi zagrożeń, korzystają z naszej pomocy i wspólnie możemy zaplanować wyjazd pod kątem działań prewencyjnych i eliminacji czynników ryzyka, oraz na tych, którzy sieją spustoszenie w internecie swoimi komentarzami w stylu "jestem gość, przejechałem całą Afrykę i nie stosowałem profilaktyki antymalarycznej".
Co jest niezwykle niebezpieczne.Jest to grupa bardzo szkodliwa, trochę jak w przypadku antyszczepionkowców. Niestety, często zdarza się, że osoby, które nie decydują się na konsultację przed wyjazdem, odwiedzają nas po powrocie, bowiem borykają się z różnymi chorobami. Chciałbym podkreślić, że od lipca funkcjonujemy pod nową nazwą
Przychodnia Medycyny Podróży i Chorób Tropikalnych. Jest to miejsce, gdzie zgłaszający się nie tylko spędzają 30-40 minut na konsultacji przed wyjazdem, ale otrzymują niezbędne informacje również w postaci poradników, które rozdajemy.
Czytaj też:
Unijny Certyfikat COVID działa od 1 lipca. Jak ułatwia podróżowanie?
Kiedy najlepiej trafić do przychodni?Chemioprofilaktyka przeciwmalaryczna rozpoczyna się tuż przed wyjazdem. Natomiast w przypadku szczepień potrzebujemy znacznie dłuższego czasu. Optymalnie mówimy, że osoby wyjeżdżające powinny do nas dotrzeć 6-8 tygodni przed rozpoczęciem podróży. Jest to okres, w którym bez problemu zaplanujemy i przeprowadzimy szczepienia, a także zaproponujemy celowaną profilaktykę.
To złoty standard, a jaka jest rzeczywistość?W praktyce niestety wygląda to tak, że znaczna część osób przychodzi na 2-3 tygodnie przed podróżą. W skrajnych wypadkach ktoś próbuje uzyskać pomoc na kilka dni przed wyjazdem. Należy pamiętać, że już sama odpowiedź immunologiczna buduje się w ciągu 1-2 tygodni od zaszczepienia. Dodatkowo jeśli ktoś wyjeżdża np. do krajów Afryki Subsaharyjskiej, to paleta szczepień ochronnych jest dosyć obszerna. Nie możemy robić z pacjenta worka treningowego i obciążać go 6-7 dawkami szczepionek podczas jednej wizyty. Wszystko trzeba zaplanować w czasie.
Dowiedz się, gdzie w Trójmieście wykonać test na koronawirusa prywatnie i na NFZ
Czy zdarzają się przypadki, że lekarz nie daje rekomendacji do wyjazdu?Obecnie podróżują praktycznie wszyscy. Nie jest dużą sztuką zabezpieczyć 20-letniego, zdrowego podróżnika - wizyta z medycznego punktu widzenia jest wówczas stosunkowo prosta. Natomiast w przypadku osób starszych, które często są obciążone wieloma chorobami, kobiet w ciąży czy małych dzieci należy odpowiednio przeanalizować sytuację, zwłaszcza pod kątem przyjmowanych leków. Czasami występują przeciwwskazania do stosowania profilaktyki, która kłóci się ze stosowaną farmakoterapią.
W takich sytuacjach szukamy rozwiązań, w ostateczności wydajemy zaświadczenie lekarskie, że pacjent np. nie mógł przyjąć szczepienia przeciw żółtej gorączce. Jest to potrzebne - w wielu krajach Afryki - turyści bowiem nie przekroczą granicy bez wpisu potwierdzającego wakcynację lub zaświadczenia o przeciwwskazaniach zdrowotnych do szczepienia. W pewnych sytuacjach możemy oczywiście odradzać wyjazd - każdy dorosły odpowiada za siebie, ale musi być świadomy zagrożeń. Gorzej sytuacja wygląda w przypadku dzieci.
Czytaj też:
Dokąd latamy z Gdańska na wakacje
Rodzice ciągną na siłę na drugi koniec świata?Na pewno problemem są sytuacje, w których rodzice zabierają swoje małe pociechy - czasem kilkuletnie, a czasem wręcz w wieku niemowlęcym - w obszar zagrożony epidemiologicznie. Tu trzeba wykazać się po prostu zdrowym rozsądkiem. Osoby biorące niemowlę na wyjazd do afrykańskiej czy amazońskiej dżungli, muszą mieć świadomość, że w wielu sytuacjach apteczka nie zastąpi szpitala, który może być oddalony o setki kilometrów. Rodzice muszą mieć też wiedzę, że niemowlak nie ma w pełni rozwiniętego układu termoregulacji oraz odpornościowego i znajdując się w trudnych warunkach klimatycznych lub sanitarnych, jest znacznie bardziej obciążony czynnikami ryzyka niż osoba dorosła. Obecnie w naszej poradni udzielamy porad osobom dorosłym, jednak w przyszłości chcielibyśmy otworzyć się również na dzieci.
Na wypady rodzinne coraz bardziej popularne są również egzotyczne kurorty. Za każdym razem należy sprawdzić, jaka sytuacja epidemiologiczna panuje w danym kraju. Obecnie obserwujemy rosnące zainteresowanie Zanzibarem. Tropikalne słońce, Ocean Indyjski - turyści dziwią się, kiedy mówimy o możliwych zagrożeniach zdrowotnych. Tymczasem ta wyspa należąca do Tanzanii całorocznie notuje przypadki malarii wśród ludności miejscowej (jestem w stałym kontakcie z jednym ze szpitali na Zanzibarze; otrzymałem informację, że od stycznia do maja przyjęli 31 pacjentów, u których wykryto chorobę). Na początku tego roku w Gdańsku z powodu malarii zmarła pacjentka, która wróciła właśnie z Zanzibaru. Nie ma co straszyć, ale cały czas chodzi o zdrowy rozsądek i rozwagę.
Informacje Ministerstwa Spraw Zagranicznych - sprawdź warunki wjazdu do poszczególnych państw
W związku z ociepleniem klimatu trzeba zwrócić uwagę na fakt, że wektory zakażenia, czyli owady, które do tej pory miały swoje lęgowiska na południowych krańcach Grecji, Hiszpanii czy Włoch, obecnie są spotykane także powyżej 45 równoleżnika północnego. Rejony endemiczne przesuwają się na północ, przykładowo wirus denga jest już wykrywany w środkowej Francji. W kwestii destynacji popularnych wśród Polaków (Egipt, Tunezja) na pewno warto również zwrócić uwagę na profilaktykę urazów cieplnych oraz chorób biegunkowych.
Czy w dobie obecnej pandemii odradzałby Pan dalekie podróże (np. poza Europę)? Chodzi mi przede wszystkim o ryzyko rozprzestrzeniania się nowych wariantów koronawirusa.Nie ma wątpliwości, że podróżowanie, skupianie się ludzi w środkach transportu, na dworcach, lotniskach, brak przestrzegania dystansu społecznego, dezynfekcji, noszenia masek ochronnych w miejscach publicznych - sprzyja transmisji koronawirusów. Z drugiej strony musimy mieć świadomość, że izolacja, w której funkcjonujemy od ubiegłego roku, wpływa wyjątkowo depresyjnie na ludzi, którzy chcą się uwolnić od restrykcji i chociaż na chwilę zapomnieć o panujących obostrzeniach. Sytuacja jest skomplikowana. Nie każdy kraj (jak Chiny) potrafi odciąć od świata kilkadziesiąt milionów ludzi (prowincja Hubei z Wuhan w ubiegłym roku) i trzymać ich w izolacji przed długi okres.
Na drugim biegunie są Indie, czyli drugi najludniejszy kraj świata (za dekadę będzie numerem 1), który nie radzi sobie z pandemią, a Hindusi i hinduskie diaspory rozsiewają wirusa po całym świecie. Musimy się przyzwyczaić do faktu, że koronawirus SARS-CoV-2 zostanie z nami na długie lata, być może na zawsze (podobnie jak inne koronawirusy o mniejszej zjadliwości, które wywołują objawy o charakterze choroby przeziębieniowej).
Tylko masowa immunoprofilaktyka i dążenie do odporności stadnej (populacyjnej) wydaje się być obecnie jedynym skutecznym działaniem zapobiegawczym, przynajmniej jeśli chodzi o spadek śmiertelności.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy