Wakacje alergika

Specyfika chorób alergicznych wymaga od chorego podporządkowania się rygorom i dyscyplinie systematycznego i długotrwałego leczenia. Nie znaczy to jednak, że chory musi rezygnować z codziennych przyjemności. Jak się nie dać alergii i czy z alergią da się normalnie żyć opowie dr Marek Niedoszytko z Kliniki Alergologii Akademii Medycznej w Gdańsku.

Jakie rodzaje alergii uaktywniają się podczas okresu letniego?

W okresie pylenia traw, czyli w czerwcu i lipcu oraz w sierpniu, w którym przypada okres pylenia chwastów, obserwujemy zwiększenie dolegliwości u chorych z alergicznym nieżytem nosa, alergicznym nieżytem spojówek, pyłkowicą (uczuleniem na pyłek roślin) czy astmą oskrzelową nasilającą się w okresie pylenia.
Również chorzy z zapaleniem skóry mają w tym okresie problemy wywołane przez alergeny roślinne. Dodatkowo, lato jest bardzo niekorzystnym okresem ze względu na zanieczyszczenie środowiska. Stężenie ozonu i innych substancji znajdujących się w powietrzu zwiększa się zawsze, kiedy jest gorąco. A to nasila objawy choroby u osób chorych na alergie wziewne. Lato jest okresem groźnym także dla chorych cierpiących z powodu alergii na jady owadów i alergie pokarmowe.

Czy morski klimat łagodzi objawy alergii?

Uważa się, że nad samym morzem (czyli na plaży i w jej okolicach), w okresie większej wilgotności powietrza, stężenie alergenów pyłków roślin jest niższe. Jest to dobre miejsce dla chorych mających alergię na pyłki. Dodatkowo jest jeszcze różnica w sezonie pylenia. U nas ten sezon jest później niż np. w południowo - zachodniej Polsce.
Generalnie jednak tzw "klimatoterapia" była bardzo popularna w połowie ubiegłego wieku, natomiast teraz nie przykłada się do tego aż tak wielkiego znaczenia. W dobie bardzo rozwiniętej farmakologii nie ma już potrzeby zmiany miejsca zamieszkania w okresie pylenia roślin. Jest bardzo mała grupa osób, które mają objawy związane z jednym alergenem roślinnym i aby uniknąć nasilenia choroby zmieniają miejsce zamieszkania w okresie pylenia. Jednak dobrze ustawione leczenie wyklucza konieczność takich podróży.
Obecnie nikt nie musi odmawiać sobie jakichkolwiek przyjemności tylko dlatego, że jest chory np. na astmę. Dobrze leczony chory żyje tak jak zdrowa osoba, odwiedza te same miejsca, jeździ do takich samych krajów.

Co robić, kiedy nagle, np. w trakcie wakacji, daleko od domu wystąpi u nas zaostrzenie choroby bądź wystąpią objawy, których nigdy wcześniej u siebie nie zaobserwowaliśmy?

Chory zawsze powinien mieć przy sobie leki i wiedzieć, jaki jest plan postępowania w przypadku zaostrzenia choroby. Dotyczy to chorych na wszystkie rodzaje alergii. Generalnie zasada jest taka: chory nie rusza się z domu bez leków. Zdrowa osoba na widok kilku inhalatorów ma prawo nie wiedzieć który w danej sytuacji należy użyć. Dlatego jeszcze raz podkreślam rolę edukacji, szczególnie wśród chorych na astmę.
Jeśli zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy typu kaszel czy nagła pokrzywka, to powinniśmy niezwłocznie odwiedzić lekarza. Często jest tak, że pewne objawy choroby mamy od dawna, tak jest często np. z alergicznym nieżytem nosa czy spojówek. Nie należy ich lekceważyć, tylko wybrać się z wizytą do lekarza pierwszego kontaktu.

Jakie objawy powinny nas jeszcze zaniepokoić?

Najbardziej niebezpieczne są objawy dotyczące układu oddechowego takie jak: duszności, kaszel, świsty. Jeśli chodzi o nos to: częste kichanie, niedrożność czy uczucie zatkania nosa. Alergia może się także objawiać chorobami spojówek: zaczerwienieniem, świądem spojówek, łzawieniem. To są sygnały, które powinny nas skłonić do szybkiej wizyty u lekarza.

Czy chory przed podróżą powinien poinformować swojego lekarza prowadzącego o wyjeździe?

Dobrze wyedukowany chory powinien wiedzieć zawsze, który lek zastosować i w jakiej sytuacji go użyć. I nie ma tu znaczenia czy jesteśmy w domu czy na wakacjach. Jeśli jedziemy w jakieś bardzo egzotyczne miejsce to zawsze warto poradzić się lekarza czy posiadamy wszystkie niezbędne lekarstwa. Jednak niedalekie podróże nie wymagają specjalnych konsultacji. Pod warunkiem jednak, co podkreślam, że chory dobrze zna swoją chorobę i wie czego się po niej "spodziewać".

Gdzie zatem chory może "nauczyć się" swojej choroby?

Klika Alergologii uruchomiła Szkołę dla Chorych na Astmę, gdzie wyjaśniamy na czym polega choroba, jak unikać czynników powodujących ataki i jak sobie z nimi radzić. Teraz trwa wakacyjna przerwa, ale od września zapraszam wszystkich zainteresowanych na zajęcia. Zapewniam, że zdobyta wiedza ułatwi codzienne funkcjonowanie nie tylko choremu ale i członkom rodziny, którzy nauczą się pomagać pacjentowi w zmaganiach z chorobą.

Zapisy na zajęcia:
Klinika Alergologii AM
ul. Dębinki 7, budynek nr 20
tel. 058 349-16-25, w godz. 8.00-15.00
www.alergologia.amg.gda.pl
e-mail: klinika.alergologii@amg.gda.pl

Wakacyjna apteczka: Chory na astmę powinien zabrać wszystkie leki, które na co dzień są w jego apteczce. Bezwzględnie musi być tam lek ratujący życie. Bez niego nie ruszamy się na wakacje. Jeśli chorujemy na alergiczne nieżyty nosa lub spojówek to powinniśmy wziąć jakiś lek antyhistaminowy oraz działający miejscowo np. steryd donosowy czy krople do oczu. Dodatkowo, jeśli chory miał objawy astmy poza lekami, które chory przyjmuje przewlekle, powinien mieć betamimetyk (np. salbutamol, fenoterol) i lek antyhistaminowy (np. cetyryzyna czy loratadyna). Chorzy, który mają alergię na jad owadów błonkoskrzydłych oraz cierpiący z powodu uogólnionych reakcji alergicznych po pokarmach powinni mieć przy sobie adrenalinę w ampułkoskrzykawce oraz zestaw przeciwwstrząsowy, który składa się z leków antyhistaminowych oraz sterydu. Taki zestaw powinni mieć też przy sobie chorzy, którzy mają alergię na pokarmy, gdyż nigdy nie mamy pewności,że podane nam danie nie zawiera uczulającego nas składnika.