Pogorszenie koncentracji, nieustanne uczucie gorąca, niepokój czy drżenie rąk mogą być objawami chorób tarczycy. O tym jakie objawy powinny wzbudzić nasz niepokój, czy choroby tarczycy są uleczalne i czy mieszkańcy terenów nadmorskich są mniej narażeni na choroby tego niewielkiego gruczołu opowadają
lek. med. Piotr Wiśniewski i dr hab. med. Krzysztof Sworczak z
Kliniki Chorób Wewnętrznych i Endokrynologii AM w Gdańsku. Za co odpowiada w naszym organizmie tarczyca?Lek. med. Piotr Wiśniewski - Tarczyca, chociaż w porównaniu do innych narządów jest niewielkich rozmiarów, pełni w organizmie człowieka bardzo ważne funkcje. W trakcie rozwoju płodu, hormony tarczycy są niezbędne do prawidłowego rozwoju mózgu i szkieletu. Po urodzeniu i w życiu dorosłym regulują metabolizm tkankowy, przemianę materii, wpływają na temperaturę ciała. Istotne są również dla prawidłowej pracy mózgu, serca, mięśni, oraz prawie wszystkich innych narządów ciała człowieka.
Jakie są najczęstsze choroby tarczycy? Kto jest bardziej narażony na choroby: kobiety czy mężczyźni?Dr hab. med. Krzysztof Sworczak - Najczęstsze choroby dotyczące tego gruczołu to przerost, zwany wolem, choroby związane z powstawaniem guzków, oraz choroby immunologiczne tarczycy. Rak w tarczycy rozwija się stosunkowo rzadko i w porównaniu do złośliwych nowotworów innych narządów rokuje dość dobrze. Należy zwrócić uwagę, że nadczynność i niedoczynność tarczycy nie są w istocie chorobami, lecz objawami różnych chorób tego gruczołu (tak jak gorączka nie jest chorobą, lecz objawem np. infekcji).
Z nierozpoznanych do końca powodów choroby tarczycy 5-10 razy częściej rozwijają się u kobiet. Wydaje się, że nie wynika to z wpływu estrogenów, gdyż dysproporcja ta występuje również przed okresem pokwitania i po menopauzie. Najprawdopodobniej zasadniczy wpływ mają związane z płcią czynniki genetyczne.
Jakie objawy mogą świadczyć o chorobie tarczycy?K. S. - Choroby tarczycy mogą powodować widoczną zmianę zarysów szyi, oraz prowadzić do nieprawidłowej czynności wydzielniczej tego gruczołu. Objawami nadmiernego wydzielania hormonów przez tarczycę, czyli
nadczynności, mogą być m. in.: nieustanne uczucie gorąca, niepokój, drżenie rąk, wzmożona potliwość, szybkie bicie serca, chudnięcie czy biegunka. Niektóre choroby prowadzą do upośledzenia produkcji hormonów przez tarczycę. Dochodzi wówczas do pojawienia się objawów
niedoczynności tego narządu, takich jak m. in.: pogorszenie koncentracji i zdolności intelektualnych, spowolnienie psychiczne i ruchowe, senność, uczucie zimna, wolne bicie serca, zaparcia.
Jak wygląda leczenie w chorobach tarczycy? Czy jest to choroba wyleczalna? P. W. - Współcześnie dysponujemy bardzo skutecznymi sposobami postępowania z chorobami tarczycy, dlatego umieralność, także w przypadku większości złośliwych nowotworów tego narządu, jest bardzo niska. Podobnie, trwałe kalectwo związane z chorobami tarczycy lub ich leczeniem zdarza się rzadko.
Leczenie chorób tarczycy jest uzależnione od rozpoznania. Inaczej przebiega leczenie np. wola młodzieńczego, a inaczej raka tarczycy.
Ogólnie można powiedzieć, że do dyspozycji lekarza są trzy zasadnicze metody. Pierwsza to farmakoterapia, czyli terapia za pomocą leków, które ingerują w czynność wydzielniczą tarczycy. Druga metoda to leczenie jodem radioaktywnym. Metoda ta wykorzystuje fakt, iż tarczyca jako jedynka tkanka w organizmie gromadzi jod. Małe dawki promieniotwórzczego izotopu jodu podane pacjentowi gromadzą się w narządzie i powodują terapeutyczny efekt. Trzecią metodą leczenia chorób tarczycy są zabiegi operacyjne. Współczesne techniki chirurgiczne sprawiają, że jest to w wielu chorobach tego gruczołu leczenie bardzo skuteczne i bezpieczne dla pacjenta.
Jak zapobiegać chorobom tarczycy?K. S. - Niektórym chorobom tarczycy nie możemy zapobiegać. Częściowo wynika to z faktu, iż ciągle zbyt mało wiemy o ich powstawaniu, po części także z tego, że nie mamy żadnej kontroli nad czynnikami powodującymi ich rozwój (np. czynnikami genetycznymi, wpływem środowiska). Istnieją jednak sprawdzone i szeroko stosowane metody profilaktyki niektórych chorób tarczycy. W wielu krajach, również w Polsce, aby zapobiec niedoborowi jodu dodaje się ten pierwiastek do soli kuchennej, mąki, pasz dla zwierząt, nawozów. Właściwe spożycie jodu jest szczególnie ważne dla kobiet ciężarnych i karmiących. Po urodzeniu dziecka wykonuje się obligatoryjnie testy przesiewowe wykrywające niedoczynność tarczycy u noworodków. Z innych metod zapobiegania rozwojowi chorób tarczycy można wspomnieć również o ograniczaniu narażenia na promieniowanie rentgenowskie.
Jak wygląda zachorowalność na choroby tarczycy na Pomorzu w porównaniu z resztą kraju?P. W. - Schorzenia tarczycy dotykają około 15% kobiet dorosłych i 10% mężczyzn w Polsce, niezależnie od regionu. Chociaż powszechnie uważa się, że ludzie mieszkający nad Bałtykiem rzadziej cierpią na niedobór jodu i rzadziej zapadają na choroby tarczycy, to w świetle aktualnych danych opinia ta nie ma uzasadnienia. Działania profilaktyczne, w szczególności masowe jodowanie soli kuchennej sprawiły, że podaż tego pierwiastka jest porównywalna we wszystkich rejonach naszego kraju. Wykazano ponadto, że penetracja powstających nad Bałtykiem aerozoli zawierających sole jodu wynosi zaledwie kilka metrów wgłęb lądu. Tak więc można powiedzieć, że jod znad Bałtyku dostępny jest wyłącznie dla plażowiczów.
Dziękuję za rozmowę.Jeśli zauważasz u siebie niepokojące objawy, zwróć się po pomoc do trójmiejskich
lekarzy endokrynologów.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy