Czy powinniśmy "dzielić" się swoimi organami? Jakie są etyczne ograniczenia transplantacji? Co na ten temat mówi religia? Jak rozmawiać z rodzinami, które w imieniu bliskich podejmują tę trudną decyzję? Te i wiele innych zagadnień z pogranicza medycyny, bioetyki oraz religii poruszono podczas konferencji "Życie za życie", która odbyła się w Centrum Medycyny Nieinwazyjnej UCK w piątek 1 marca.
nie, nie mają takiego obowiązku, a to tylko redukuje liczbę dawców
54%
tak, ponieważ zawsze powinno brać się pod uwagę zdanie rodziny
46%
Problematyka przeszczepienia organów oscyluje na granicy medycyny, bioetyki i religii. Nie dziwi zatem, że w organizację konferencji "Życie za życie" obok Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego, włączyło się Duszpasterstwo Służby Zdrowia Archidiecezji Gdańskiej.
- W to wielkie przedsięwzięcie, jakim jest transplantacja organów, jest zaangażowane nie tylko środowisko medyczne, bo tak naprawdę cały program transplantologii opiera się na pewnej świadomości, wiedzy i na pewnych przekonaniach - albo do czegoś jesteśmy przekonani, albo nie. Jeśli nie jesteśmy przekonani do ratowania życia za pomocą transplantologii, to do niej nie dochodzi. Żeby kogoś przekonać, trzeba rozmawiać, stąd też pomysł zorganizowania tej konferencji - mówił Jakub Kraszewski, dyrektor naczelny UCK, otwierając konferencję. Jak przekonywał, temat transplantologii jest bardzo trudny, a nic nie zbliża tak bardzo, jak wspólna rozmowa i wymiana myśli.
- Dzisiaj, przygotowując się do wystąpienia otwierającego konferencję, trafiłem w Brewiarzu na słowa z Księgi Koheleta traktujące o życiu i śmierci. Przesłanie sprowadza się natomiast do tego, że ten sam los spotka sprawiedliwego oraz złoczyńcę, a finałem naszego życia jest przejście na drugą stronę, czyli śmierć. W sytuacji, o której dzisiaj mówimy, jest jednak jakaś nadzieja, bo nawet jeśli umrę, to ktoś inny będzie mógł żyć, czy żyć lepiej dzięki temu, że podarowana mu zostanie część mnie. To jest chyba najlepsza rzecz, jaka może się zdarzyć. Po śmierci emocje człowieka, plany czy dążenia się nie liczą. Ich nie ma. Jest natomiast to dobro ostateczne, które może światu ofiarować. To jest wspaniałe i należy o tym mówić. Bo to jest coś, co naprawdę ma sens - dodał Kraszewski.Profesor Marcin Gruchała - rektor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przypomniał natomiast, że UCK jest miejscem na Pomorzu, gdzie takich transplantacji dokonuje się najwięcej.
- Tu pod jednym dachem wykonuje się najszerszy zakres programów transplantacyjnych - część z nich ma długą historię, część - jak chociażby przeszczepy wątroby czy wysp trzustkowych - realizujemy od niedawna. To również miejsce, gdzie w ubiegłym roku odbyło się najwięcej pobrań narządowych - mówił prof. Gruchała. - W naszym kręgu kulturowym życie jest największą wartością, dlatego kwestia transplantacji, a więc podarowania życia drugiemu człowiekowi przez człowieka, który kończy swoją misję w tym świecie, jest niezwykle istotna. Transplantologia to dziedzina, która bezpośrednio dotyczy nie tylko pacjenta czekającego na przeszczep, rodziny, dawcy organów czy jego bliskich. To wytężona praca profesjonalistów - medyków, ale też kapelanów, kapłanów, duchownych czy psychologów, którzy niosą wsparcie każdej z tych osób na każdym etapie leczenia. Dlatego też dyskusje dotyczące transplantologii powinny być prowadzone w tak szerokim gronie, jak podczas naszej konferencji - wyjaśniał. Największą niesprawiedliwością życia jest śmierć
Do wypowiedzi dyr. Jakuba Kraszewskiego postanowił odnieść się
ks. biskup Wiesław Szlachetka.
- Pan dyrektor przywołał słowa z Księgi Koheleta. To moja ukochana księga, która fascynuje mnie i intryguje zarazem - mówił biskup Szlachetka. - Chciałbym wspomnieć, że do czasów Koheleta uważano, że jedyną sprawiedliwą rzeczą pod słońcem jest śmierć, a to dlatego, że nie ma względu na osoby. Kohelet odwraca zupełnie tę opinię i podaje tezę, że śmierć jest najbardziej niesprawiedliwą rzeczą pod słońcem, a to dlatego, że umierają nie tylko ludzie źli, ale i dobrzy, że umierają zarówno ludzie starzy, jak i młodzi. Największą niesprawiedliwością śmierci jest jednak to, że pod żadnym względem nie pasuje do życia. Arcybiskup przypomniał, że istotą chrześcijaństwa jest zmartwychwstanie, dlatego transplantologia absolutnie nie kłóci się z nauką kościoła katolickiego. Jezus, poprzez swoją śmierć i zmartwychwstanie, otworzył drzwi do życia wiecznego. A tam - po drugiej stronie - organy potrzebne nie będą. Przekazanie ich do przeszczepu możne natomiast wydłużyć to ziemskie życie tym, którzy takiej pomocy potrzebują.
Choć w organizację konferencji włączyło się środowisko katolickie, prelegenci prezentowali również to, w jaki sposób do transplantologii odnoszą się wyznawcy innych religii czy przedstawiciele mniejszości etnicznych.
Dr n. med. Anna Pszenny - koordynator ds. transplantacji z
Poltransplantu, w swoim wystąpieniu zatytułowanym "Bariery w rozwoju medycyny transplantacyjnej" opowiedziała m.in., że Świadkowie Jehowy - dla przykładu - nie mają nic przeciwko transplantacji, jeśli przeszczepiane organy zostaną całkowicie "wypłukane" z krwi dawcy. Społeczność romska sprzeciwia się wprawdzie oddawaniu organów, ale nie wyklucza możliwości "przyjęcia" takich organów, jeśli zajdzie konieczność ratowania życia właśnie poprzez przeszczep.
Jak lepiej wykorzystać potencjał dawstwa?
Marnowanie potencjału dawstwa to jedna z największych bolączek transplantologii. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest mnóstwo. Podczas żywiołowej dyskusji, jaka wywiązała się po pierwszej części wykładów, jej uczestnicy skoncentrowali się nie tyle na wytykaniu systemowych błędów, co na propozycjach ewentualnych usprawnień. Pod uwagę brano zmiany legislacyjne (czy swoją wolę odnośnie przekazania organów do przeszczepu powinno się wyrażać nie tylko poprzez sprzeciw, ale też deklarując zgodę), większe zaangażowanie Kościoła w promocję transplantologii (czy dyskutować na ten temat podczas lekcji religii czy kursu przedmałżeńskiego), przyznając jednak, że najważniejsza będzie zmiana kulturowa i światopoglądowa. Bo największe opory nadal tkwią w ludzkiej mentalności.
A opory warto pokonywać, bo dzięki pozbyciu się oporów można komuś podarować nowe życie.
- Pacjenci przyjeżdżają do nas po nowe życie i niejednokrotnie takie życie otrzymują - mówiła podczas swojego wystąpienia prof. dr hab. n. med. Alicja Dębska-Ślizień. - Nawet wcześniej nie prowadzili tak aktywnego życia jak po przeszczepie. Jedną z naszych pacjentek była Monika Bielik, która 4 lata po transplantacji nerki, pozostająca pod kontrolą Kliniki Nefrologii, Transplantologii i Chorób Wewnętrznych UCK, zdobyła 4 medale (2 złote: bieg na 100 m i darts, srebrny w rzucie piłeczką palantową i brązowy na 200 m) podczas IX Ogólnopolskich Igrzysk dla osób po Transplantacji i Dializowanych w Zakopanem. Terapia daremna oraz kontrola zakażeń
Transplantacje były tematem pierwszej części konferencji "Życie za życie". Nie mniej interesujące były dwa pozostałe dotyczące terapii daremnej oraz kontroli zakażeń. Przypomniano, że trudnym decyzjom, które w obu przypadkach muszą podjąć najbliżsi, często towarzyszą kapelani.
W konferencji udział wzięli specjaliści z Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego, Poltransplantu, a także księża m.in. z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Konferencja była kierowana nie tylko do duchownych, lekarzy i studentów, lecz również do wszystkich innych osób pragnących pogłębić swoją wiedzę we wspomnianych dziedzinach.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy