Od pierwszego dnia kiedy podzieliłaś się wiadomością, że jesteś w ciąży każdy ma jakieś dobre rady dotyczące właściwego odżywiania w czasie ciąży. O tym co tak naprawdę oznacza prawidłowe dieta przyszłej mamy rozmawiamy dziś z
Agatą Szczerkowską psychologiem, dietetykiem, specjalistą do spraw żywienia, która na co dzień pracuje w Centrum Dietetyki Żywienia i Zdrowia w Sopocie.
Odwiecznie zadawane pytanie - ile możemy przytyć w czasie ciąży?Prawidłowy przyrost masy ciała ma ogromny wpływ na zdrowie i rozwój dziecka, a także na zdrowie matki. Zarówno niedobory pokarmowe jak i nadmiar pokarmu mogą mieć negatywny wpływ na przebieg ciąży. W ciąży nie możemy jeść za dwoje, nie chodzi tylko o formę po ciąży, ale także konsekwencje zdrowotne dla dziecka i mamy. Nadmierny przyrost masy ciała zwiększa ryzyko między innymi: cukrzycy ciężarnych, porodu przedwczesnego, wad cewy nerwowej, trudności w rozpoczęciu i utrzymaniu karmienia piersią. Dlatego najlepiej raz na tydzień kontrolować samej czy przyrost masy ciała jest prawidłowy, czy nie przekraczamy w jedną bądź drugą stronę normy.
W takim razie co przyszła mama powinna jeść?Głównym źródłem kalorii powinny być produkty zbożowe najlepiej pełnoziarniste takie jak - ciemne pieczywo, musli , płatki owsiane, orkiszowe, grube kasze np. pęczak lub gryczana, pełnoziarniste makarony, brązowy ryż, które od dłuższego czasu kupimy w każdym dobrze zaopatrzonym sklepie. Produkty zbożowe białe, oczyszczone, nie zawierają takiej ilości cennych składników - witamin i minerałów jakie znajdziemy w ich pełnoziarnistych odpowiednikach. Maja też więcej błonnika, dzięki któremu można uniknąć przykrych zaparć.
Czy mięso w czasie ciąży jest absolutnie niezbędne?Mięso można spożywać codziennie jeśli mama odżywia się tradycyjnie. Wybieramy chude gatunki: drób, królika, polędwicę wołową, które zawierają mniej tłuszczów nasyconych. Są one dobrym źródłem metioniny, która może mieć także znaczenie w profilaktyce wad cewy nerwowej. Są też źródłem łatwo przyswajalnego żelaza hemowego. Radziłabym unikać wątróbki - jest ona wprawdzie cennym źródłem żelaza, ale jednocześnie zawiera ogromną ilość witaminy A, której nadmiar może być przyczyną wad rozwojowych. Dwa, trzy razy w tygodniu dobrze jest zastąpić mięso rybami. Najlepiej jeśli są to tłuste ryby morskie bogate w kw. tłuszczowe omega-3. Mają one ogromne znaczenie dla rozwoju mózgu i siatkówki dziecka, sprzyjają też lepszemu rozwojowi intelektualnemu. Ryby takie jak makrela, łosoś, sardynki są też dobrym źródłem witaminy D ułatwiającej przyswajanie wapnia. Można też jeden, dwa obiady w tygodniu przygotować w oparciu o warzywa strączkowe będące dobrym źródłem białka, witamin z grupy B, potasu , wapnia, magnezu, żelaza.
Czy dieta wegetariańska jest dozwolona w okresie ciąży?Jeśli mama jest wegetarianką i jest zdeterminowana, żeby nie dopuścić produktów zwierzęcych powinna skontaktować się z doświadczonym dietetykiem w celu ustalenia diety, która poprzez odpowiedni dobór produktów spożywczych jak najlepiej uzupełni wybrane składniki odżywcze w celu uniknięcia niedoborów. Powoli kończą się czasy kiedy mamy wegetarianki były szykanowane za wybór sposobu odżywiania. Jeśli mama sama potrafi dobrać i przeliczyć skład aminokwasów w diecie na odpowiednim poziomie pokrywającym jej zapotrzebowanie, a jeśli dodatkowo dopuszcza w swojej diecie mleko, sery i jaja nie powinno dojść do niedoborów pokarmowych.
Co ze spożyciem warzyw i owoców, jakie wybierać?Znaczenie warzyw i owoców z naciskiem na warzywa w ciąży jest ogromne. Ważne jest oprócz ilości wybór najwartościowszych i urozmaicenie. Skupienie się tylko na kilku, nawet jeśli będą jedzone w dużych ilościach z pewnością doprowadzi do niedoborów. Najlepiej spożywać je na surowo aby nie niszczyć wrażliwej witaminy C i folianów. Foliany mają ogromne znacznie w profilaktyce wad cewy nerwowej. Suplementacja jest absolutnie niezbędna, nie zapominajmy jednak o naturalnych źródłach folianów i o tym , ze żadne suplement nie wchłania się tak jak z naturalnych produktów spożywczych. Nie ma jednak jednego uniwersalnego warzywa ani owocu, dieta musi być taka ułożona aby ich skład wzajemnie się uzupełniał. Pamiętajmy także aby w diecie znalazły się orzechy, będące cennym źródłem kw. tłuszczowych omega3, co jest szczególnie ważne dla mam, które nie spożywają ryb morskich.
Tradycyjna polska kuchnia obfituje w tłuszcz, czy możemy tak jeść w tym okresie?Tak jak w czasie całego życia tak i w ciąży ograniczamy ilość przyjmowanych tłuszczów nasyconych. W ich miejsce wprowadzamy tłuszcze roślinne. Absolutnie w ciąży nie ograniczamy tłuszczu w diecie, po prostu modyfikujemy ich skład. Na miażdżycę pracujemy całe życie i choć perspektywa jest odległa, już dieta mamy ma wpływ na tworzenie się złogów miażdżycowych i na początek przyszłej miażdżycy u jej dziecka.
Wiele się ostatnio mówi o zdrowym żywieniu, czy spotyka się Pani z kobietami pytającymi o prawidłową dietę w czasie ciąży?Tak, do naszej poradni żywieniowej zgłaszają się mamy, które chcą wiedzieć ile i co jeść aby pokryć zapotrzebowanie na wszystkie niezbędne składniki jednocześnie nie przekraczając dopuszczalnych wartości. Nie wystarcza im ogólne założenie, że trzeba jeść zdrowo, bo co to tak naprawdę oznacza? Dla każdej mamy troszeczkę co innego. Dla różnych kobiet norma np.: na białko jest różna i wzorcowa dieta musi być tak ułożona aby w ciągu dnia pokryć zapotrzebowanie na wszystkie składniki pokarmowe, a nie tylko niektóre. Przyszłe mamy zawsze są zdziwione jak niewiele wzrasta ich zapotrzebowanie kaloryczne w tym okresie. Warto wiedzieć, ze właściwa dieta w ciąży to nie tradycyjne jedzenie za dwoje i że żaden suplement nie wchłania się w takim stopniu jak jego pierwowzór z naturalnych produktów spożywczych.
Co jeśli za bardzo przytyłyśmy?Jeśli mama zakończyła już karmienie piersią to przy właściwie ułożonej diecie w 2 - 3 miesiące, zależnie od stopnia nadwagi w spokojnym tempie na pewno uda się wrócić do formy sprzed ciąży. Ważne aby wszystko odbywało się stopniowo, z głową i absolutnie aby po okresie karmienia nie doprowadzić niewłaściwą dietą do niedoborów pokarmowych. To ma być okres powrotu do formy a nie wyniszczenia i głodówki, która z pewnością doprowadzi do efektu jojo i odbije się na stanie zdrowia i samopoczuciu mamy.
Dziękuję bardzo za rozmowę, po dodatkowe informacje zapraszamy do Centrum Dietetyki Żywienia i Zdrowia w Sopocie,
www.jemzdrowo.pl
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy