Małe, niepozorne owoce jagody posiadają tyle cudownych właściwości, że nie sposób wspomnieć o wszystkich. Sezon jagodowy w pełni, zanim więc kolejny raz sięgniecie po gotowe medyczne czy kosmetyczne produkty, zobaczcie, czy nie lepiej przygotować je samemu w domu.
W naszym cyklu
"Natura dla zdrowia i urody" podpowiadamy, jak samodzielnie i szybko zrobić domowe kosmetyki czy produkty wykorzystywane w lecznictwie lub kuchni. Tym razem wybieramy się na jagodobranie.
Jagody - właściwości
W liściach borówki czarnej, które także znalazły zastosowanie w domowej apteczce, znajdują się olejki eteryczne, antocyjany, glikozydy fenolowe, garbniki, sole mineralne i inne. Natomiast jagody zawierają pierwiastki mineralne, takie jak selen, cynk, miedź, mangan, żelazo, witaminy C, B1, B2, A, PP, kwasy owocowe (jabłkowy, cytrynowy, bursztynowy), kwasy garbnikowe, kwas foliowy, błonnik, ale najistotniejsze są antocyjany, czyli bardzo silne przeciwutleniacze. To dzięki nim jagody są najbardziej odmładzającym pożywieniem na świecie.
Jagody w kosmetykach
- Dzięki swoim właściwościom czarne jagody znalazły szerokie zastosowanie w produktach kosmetycznych nawilżających, łagodzących i odżywiających skórę. Mają działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające (spowalniają procesy starzenia), ściągające, uszczelniają też naczynia krwionośne. Ponadto wykazują właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, bakteriobójcze - mówi kosmetolog Monika Grinkowska z Instytutu Spa & Wellness Venice. - Liście borówki czarnej również działają przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie, a ponadto ściągająco. Skutecznie hamują wydzielanie łoju i potu.Wyciąg z jagód, podobnie jak wyciąg z bzu czarnego, jest używany w przemyśle kosmetycznym w kosmetykach mających za zadanie nawilżyć i odżywić skórę.
Kosmetyki z jagodami - dla kogo jagodowe zabiegi?
- Kosmetyki zawierające w swoim składzie wyciąg z czarnych jagód polecane są osobom mającym cerę wrażliwą, trądzikową, tłustą i do cery naczyniowej. Liście borówki czernicy stosuje się w produktach kosmetycznych pomocnych w leczeniu trądziku, nadmiernej potliwości czy grzybicy. - dodaje Monika Grinkowska.Czarne jagody to także wzmocnienie włosów i remedium na cellulit.
Chronią skórę przed działaniem wolnych rodników, wygładzają zmarszczki, przyspieszają regenerację komórek, nadają jej promienny i świeży wygląd. Przyczyniają się do ogólnej poprawy stanu skóry, wygładzenia i wzrostu jej elastyczności. W domu, w prosty i szybki sposób, możemy przygotować na przykład naturalne jagodowe maseczki.
Jagodowa maska odżywczo-nawilżającaĆwierć szklanki czarnych borówek łączymy z 3 łyżkami jogurtu naturalnego, łyżką miodu i łyżeczką soku z cytryny. Miksujemy wszystkie składniki i nakładamy na skórę twarzy i szyi na 10-15 minut. Zmywamy letnią wodą.
Tonizująca maseczka jagodowaDo dwóch łyżek jagód dodajemy dwie łyżki sparzonych płatków owsianych i łyżkę soku z cytryny. Można ją też wzbogacić innymi dodatkami (np. miodem). Rozdrabniamy i łączymy wszystkie składniki. Nakładamy na skórę twarzy na 15 minut.
Okład pod oczy z jagodamiKilka borówek rozgniatamy i dodajemy niewielką ilość miąższu lub żelu z aloesu. Taki okład nakładamy pod oczy na 10-20 minut. Delikatna i cienka skóra zyska solidną porcję nawilżenia, a jeśli schłodzimy wcześniej składniki, dodatkowo pomoże nam zredukować opuchliznę.
Jeśli obawiacie się fioletowych zabarwień skóry (sok z cytryny ma temu przeciwdziałać, skutecznie też usuwa plamy na rękach po jagodobraniu) użyjcie słabszych, ale mniej farbujących borówek amerykańskich.
Tonik z liści jagód do cery tłustej i trądzikowejŁyżkę liści zalewamy niewielką ilością wody. Możemy dodać też innych roślin, które sprawdzą się przy cerach problematycznych, takich jak: krwawnik, babka lancetowata lub zwykła, liście poziomki, stokrotka, rumianek lub wiele innych. Napar parzymy około 15 minut, następnie przecedzamy i przelewamy do małego słoika lub butelki. Można go trzymać w lodówce przez kilka dni po przygotowaniu. Przecieramy skórę najlepiej kilka razy dziennie.
Taki domowy tonik zwęża pory, oczyszcza, zapobiega przetłuszczaniu i reguluje wydzielanie sebum, przyspiesza też gojenie wyprysków.
Jagody - na co pomagają?
Jagody zostały uznane za jeden z najbardziej odmładzających pokarmów świata i sama ta informacja jest wystarczającym powodem, by zagościły one na stałe w naszej diecie. Ale swą popularność zawdzięczają także wielu, wielu innym prozdrowotnym właściwościom.
- Ostatnimi czasy obserwuję tendencję powrotu do tego, co naturalne i pierwotne, a borówka czernica to jeden z najstarszych medykamentów dawnych Słowian - informuje Agata Krupa, właścicielka sklepu ze zdrową żywnością Żółty Cesarz. - Owoc borówki czernicy działa przeciwzapalnie, bakteriobójczo, poprawia mikrokrążenie w gałce ocznej, zmniejsza dolegliwości wzrokowe tj. krótkowzroczność, wzmacnia ścianki naczyń krwionośnych. Wyciąg z liści jagody czarnej obniża poziom cukru, trójglicerydów i złego cholesterolu we krwi, a napar ma zastosowanie w schorzeniach żołądkowo-jelitowych, stanach zapalnych dróg moczowych oraz przy biegunkach. Jagody zapobiegają anemii i chorobom oczu (tj. jaskra czy zaćma).
Leczą żylaki i hemoroidy, łagodzą bóle brzucha i nudności. Walczą z cukrzycą i nadwagą. Chronią przed nowotworami i chorobą Alzheimera. Od dawna są wykorzystywane przy zatruciach (wychwytują toksyny i oczyszczają organizm). Borówki czarne wspomagają układ odpornościowy, wzmacniają i poprawiają ogólną kondycję organizmu.
Na co są dobre jagody? Suszone liście wchodzą w skład mieszanki ziołowej dla diabetyków, ale napar sporządzony na ich bazie to także remedium na biegunkę, stany zapalne dróg moczowych i gardła (do płukania).
Napar z liści jagodyŁyżkę liści borówki czernicy zalewamy wrzątkiem i odstawiamy na około 10-15 minut, by się zaparzyła. Pijemy 2-3 razy dziennie. Z liści jagód możemy sporządzić również odwar (gotujemy na małym ogniu ok. 5 minut).
W kuchni zastosowań jagód jest bez liku. Nadają się na zupy, sosy, dżemy i konfitury czy jako nadzienie do pierogów. Najprościej jest jeść je na surowo (ewentualnie z dodatkiem cukru lub śmietany) ale z powodzeniem możemy dekorować nimi desery, dodawać do ciast, koktajli czy porannej owsianki.
Czytaj więcej o dobroczynnych właściwościach płatków owsianych
Ci, którzy mają mało czasu lub cierpliwości mogą dostać produkty z jagód w aptekach i sklepach ze zdrową żywnością.
- Szczególnym zainteresowaniem wśród naszych produktów cieszą się stuprocentowe soki z borówki bez dodatku cukru, herbatki, suszone owoce oraz konfitury - mówi właścicielka sklepu ze zdrową żywnością Żółty Cesarz.Ale w domu też z powodzeniem możemy przygotować smaczne "lekarstwa". Sok jagodowy to nie tylko pyszny dodatek do herbaty, jogurtu czy lodów. Polecany jest przy anemii, pękających naczynkach czy przy podwyższonym poziomie cukru we krwi.
Jagodowy sokKilogram jagód (około 2 l) zalewamy połową szklanki wody i dodajemy 800 gramów (lub mniej) cukru. Gotujemy na małym ogniu przez 10 minut często mieszając. Następnie przecieramy jagody przez sito i wlewamy do sparzonych wcześniej butelek. Można pasteryzować.
Uczulenie na jagody - jak wygląda uczulenie na jagody?
Jak każdy produkt jagody mogą uczulać.
- Borówki mogą wywoływać reakcje alergiczne. Uczulenie na jagody objawia się zwykle opuchlizną (warg i powiek) i swędzącą wysypką - przypomina Agata Krupa. - Ponadto osoby chorujące na cukrzycę przed wypiciem naparu z liści borówki, który obniża poziom cukru we krwi, najpierw powinny skonsultować się z lekarzem.Podobnie jak w przypadku innych poważnych chorób i innego zastosowania roślin o charakterze prozdrowotnym.
Kiedy na jagody?
Najwięcej jagód mamy szansę zebrać przez cały lipiec i na początku sierpnia, chociaż występują one nawet we wrześniu. Nie są zbyt trwałe, więc należy szybko je przetwarzać. Liście zbieramy tuż przed lub tuż po owocowaniu, czyli w czerwcu i wrześniu. Zarówno owoce jak i liście suszymy rozłożone cienką warstwą. Liście suszymy w zacienionym przewiewnym miejscu (lub w suszarniach) w temperaturze nie wyższej niż 35°C. Owoce w temperaturze nie wyższej niż 40°C (dosuszanie w 60°C).
Bezwzględnie należy pamiętać o tym, by zebrane owoce dokładnie umyć. Mogą one być źródłem zakażenia groźną chorobą pasożytniczą - bąblownicą, roznoszoną najczęściej przez lisy. A więc najpierw mycie, a potem możemy się nimi zajadać do woli.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
Filmy